A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
- Truyện cười thường khai thác những mâu thuẫn trái tự nhiên những hành động kệch cỡm, rởm đời hay dốt nát trong cuộc sống. Truyện thường ngắn nhưng chặt chẽ, ít các chi tiết rườm rà, mâu thuẫn phát triển nhanh và kết thúc bất ngờ. Truyện cười mang ý nghĩa giải trí và giáo dục. Ngoài tiếng cười, nó tập trung phê phán những thói hư tật xấu trong nội bộ nhân dân, vì thế mới có ý kiến cho rằng, truyện cười không chỉ là sản phẩm của óc khôi hài mà còn là một thứ vũ khí đấu tranh đắc dụng của nhân dân ta.
- Truyện trước hết giới thiệu về tên lý trưởng ấy nổi tiếng là một người “ xử kiện giỏi”. Hai bên trong vụ xử kiện này là Ngô và Cải do đánh nhau nên đã lôi nhau ra lên quan bày kiện cáo. Do ai cũng lo lắng sợ đối phương thắng kiện, sợ mình chịu thiệt nên lần lượt lên đút lót cho lý trưởng. Cải thì đã nhanh chân đưa thầy lý năm đồng.Nhưng đến lượt Ngô biếu thêm biện chè là cùng với mười đồng.
- Truyện Nhưng nó phải bằng hai mày phê phán một cách trào lộng mà thâm thúy nạn tham nhũng của những viên quan lại xử kiện trong xã hội phong kiến. Đồng thời câu chuyện cũng đưa ra bài học cho những người dân thường : đừng vì quyền lợi riêng mà tự biến mình thành nạn nhân và thủ phạm bi kịch cho những viên quan tham nhũng.
- Tác giả dân gian đã rất thành công trong việc kết hợp lời nói với cử chỉ cùng với lối chơi chữ độc đáo để vạch trần thói tham nhũng của thầy Lý. Đồng thời cũng thể hiện được tình cảnh bi - hài, vừa đáng thương lại vừa đáng trách của người lao động trước tệ nạn tham nhũng.
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: (Trang 80 - SGK Ngữ văn 10) Phân tích tính kịch trong đoạn “Cải vội xòe năm ngón tay … bằng hai mày’’.
Xem lời giải
Câu 2: (Trang 80 - SGK Ngữ văn 10) Phân tích nghệ thuật gây cười qua lời nói cuối truyện của thầy lí.
Xem lời giải
Câu 3: (Trang 80 - SGK Ngữ văn 10) Anh/chị đánh giá như nào về nhân vật Ngô và Cải?
Xem lời giải
Luyện tập
Câu 1 - Luyện tập (Trang 80 - SGK Ngữ văn 10)
Hãy phân tích cả hai truyện cười (Tam đại con gà và Nó phải bằng hai mày) để làm rõ những đặc trưng của thể loại truyện cười.
Xem lời giải
Câu 4: Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học "Nhưng nó phải bằng hai mày"