Người ta thường cho rằng: Cái hay của thơ Đường là ở chỗ thể hiện được "ý tại ngôn ngoại" (ý ở ngoài lời)...

Luyện tập

Bài tập 1: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một

Người ta thường cho rằng: Cái hay của thơ Đường là ở chỗ thể hiện được "ý tại ngôn ngoại" (ý ở ngoài lời). Hãy tìm "ý tại ngôn ngoại" qua bài thơ này.

Bài Làm:

  • Cái hiện hiện lên trước hết trong bài thơ là một thế giới hiện hữu với những sự vật có thực trong đời sống.
    • Đó là khung cảnh của lầu Hoàng Hạc, của sông Trường Giang khói sóng phù đầy, của phủ Dương Châu phồn hoa, đô thị. Không gian được nối kết với nhau giữa một địa danh là nơi hai người bạn chia tay, một nơi là Mạnh Hạo Nhiên sẽ tới. Hai địa danh ấy bị ngăn cách bởi con sông Trường Giang ngút ngàn, mênh mông sóng nước
    • Hình ảnh cánh buồm cô độc, lẻ loi trên dòng Trường Giang rộng lớn cứ thế xa dần xa dần rồi khuất hẳn sau đường chân trời khiến cho không gian được mở ra mênh mông và tầm nhìn của tác giả cũng như xa xăm vạn phần.
    • Dòng sông và bầu trời trong điểm tận cùng của ánh mắt như gặp nhau và hợp lại tạo ra một hình ảnh vô cùng độc đáo: dòng sông Trường Giang chảy ngược lên trời

=> thế giới hữu hình được dựng lên bởi những hình ảnh thật đẹp, giàu sức gợi với một ngôn ngữ bình dị, không cầu kì hoa mĩ nhưng người ta vẫn hình dung ra được một thiên nhiên đẹp đến mê hồn, sống động như một bức tranh thủy mặc.

  • Nhưng ẩn đằng sau đó, chính là ẩn ý của tác giả, là cái "không", cái thế giới vô hình của cảm xúc, tâm tưởng, suy tư, linh hồn của con người trong quá khứ, trong hiện tại hay trong tương lai. Ở đây, thế giới ẩn đằng sau cái phù hoa đẹp đẽ của thiên nhiên kia chính là tâm trạng buồn rầu, luyến tiếc của Lí Bạch với người bạn của mình. Đó là một tình bạn son sắt, tri âm, tri kỉ, hiểu mình như hiểu bạn của những con người đã coi nhau là "cố nhân". Tình bạn của Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên xuất phát từ sự thấu hiểu và đồng điệu trong tâm hồn, chứ không phải từ những thứ vật chất phù phiếm hay danh lợi, tiền tài. Có lẽ vì thế mà tình bạn của hai ông trở nên gắn kết, bền chặt và thiêng liên hơn bao giừ hết.

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Soạn văn 10 bài Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng trang 143

Câu 1: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một

Xác lập mối quan hệ giữa không gian (lầu Hoàng Hạc - sông Trường Giang - Dương Châu), thời gian (tháng ba - mùa hoa khói) và con người (cố nhân...) trong bài thơ. Mối quan hệ ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện khung cảnh và tâm tình người đưa tiễn?

Xem lời giải

Câu 2: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một

Sông Trường Giang là huyết mạch giao thông chính của miền Nam Trung Quốc. Mùa xuân trên sống Trường Giang hẳn có nhiều thuyền bè xuôi ngược, vì sao Lí Bạch lại chỉ thấy "cánh buồm lẻ loi" (Cô phàm) của "cố nhân"?

Xem lời giải

Câu 3: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một

Anh (chị) hãy tự đặt mình vào vị trí của người đưa tiễn nhìn theo cánh buồm dần xa và dòng ông chảy vào cõi trời để cảm nhận tâm tình của thi nhân.

Xem lời giải

Bài tập 2: trang 144 sgk Ngữ Văn 10 tập một

Các nhà thơ thời Đường rất trân trọng tình bạn. Anh (chị) hãy suy ngẫm về vị trí và ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống ngày nay.

Xem lời giải

Phần tham khảo mở rộng

Câu 1: Giá trị nội dung và nghệ thuật trong "tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng"

Xem lời giải

Câu 2: Hãy nêu ngắn gọn những nội dung chính và chi tiết kiến thức trọng tâm bài học "Tại lầu Hoàng Hạc tiễn Mạnh Hạo Nhiên đi Quảng Lăng"?

Xem lời giải

Xem thêm các bài Soạn văn 10 tập 1, hay khác:

Xem thêm các bài Soạn văn 10 tập 1 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 10 | Để học tốt Lớp 10 | Giải bài tập Lớp 10

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 10, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 10 - Kết nối tri thức

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập