Bài tập 2. Đọc lại văn bản Bài học đường đời đầu tiên (từ Tôi đi đứng oai vệ đến sắp đứng đầu thiên họ rồi) trong SGK (tr. 13 - 14) và trả lời các câu hỏi:
1. Người kể chuyện trong đoạn trích là ai? Kể theo ngôi thứ mấy?
2. Liệt kê những hành động của nhân vật “tôi” trong đoạn trích. Những hành động ấy thể hiện đặc điểm gì ở nhân vật “tôi”?
3. Nhân vật "Tôi" có cảm thấy tự hào khi kể lại những hành động của mình không?
4. Nêu nhận xét, đánh giá của em về nhân vật “tôi” Em thích hoặc không thích điều gì ở nhân vật này? Vì sao?
5. Tìm từ láy trong các câu văn sau và đặt câu với mỗi từ láy đó:
a. Mỗi bước đi, tôi làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu.
b. Bởi vì quanh quẩn, ai cũng quen thuộc mình cả.
c. Nhưng tôi lại tưởng thế là không đi dám ho he.
6. Em hãy kẻ bảng vào vở (theo mẫu dưới đây) và điền các từ in đậm trong đoạn văn sau vào cột phù hợp:
Tôi đã quát mấy chị Cào Cào ngụ ngoài đầu bà khiến mỗi lần thấy tôi đi qua, các chị phải núp khuôn mặt trái xoan dưới nhánh cỏ, chỉ dám đưa mắt lên nhìn trộm. Thỉnh thoảng, tôi ngứa chân đá một cái, ghẹo anh Gọng Vó lấm lắp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. Tôi cảng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ rồi.
Bài Làm:
1. Người kể trong đoạn trích là Dế Mèn, theo ngôi kể thứ nhất.
2. Em cần nêu được những hành động của nhân vật “tôi” trong đoạn trích:
- Cà khịa, thậm chí to tiếng với tất cả bà con trong xóm.
- Quát mấy chị Cào Cào.
- Đá, trêu ghẹo anh Gọng Vó.
Những hành động đó thể hiện sự ngạo mạn, ngông cuồng, hống hách, thích bắt nạt của nhân vật Dế Mèn.
3. Để trả lời câu hỏi này, em cần chú ý các từ ngữ Dế Mèn dùng để miêu tả, kể lại những hành động của mình (làm điệu, dám cà khịa, to tiếng, quát, ngứa chân,...); đọc kĩ các câu văn thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của Dế Mèn về bản thân (Tôi tợn lắm; Ấy vậy, tôi cho là tôi giỏi. Những gã xốc nổi thường lầm cử chỉ ngông cuồng là tài ba; Tôi càng tưởng tôi là tay ghê gớm, có thể sắp đứng đầu thiên hạ rồi,....).
4. Tham khảo gợi ý sau:
- Nhận xét về nhân vật “tôi”: có thái độ tự tin, ngạo mạn, vô lễ, hống hách với mọi bà con trong xóm và hay bắt nạt kẻ yếu thế,...
- Dựa vào gợi ý nhận xét ở trên, em có thể nêu điều mình thích hoặc không thích ở nhân vật Dế Mèn; chú ý giải thích rõ lí do.
5. Tìm từ láy trong các câu văn sau và đặt câu với mỗi từ láy đó:
a. Mỗi bước đi, tôi làm điệu dún dẩy các khoeo chân, rung lên rung xuống hai chiếc râu.
b. Bởi vì quanh quẩn, ai cũng quen thuộc mình cả.
c. Nhưng tôi lại tưởng thế là không đi dám ho he.