I. QUAN NIỆM VỀ VÙNG, Ý NGHĨA CỦA VÙNG VÀ CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÙNG
Câu hỏi: Dựa vào thông tin bài học, hãy trình bày quan niệm về vùng.
Bài Làm:
- Vùng: Vùng là một bộ phận của lãnh thổ quốc gia. Vùng hoạt động như một hệ thống vì các thành phần cấu tạo nên vùng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
- Vùng kinh tế – xã hội (vùng kinh tế tổng hợp)
+ Vùng kinh tế – xã hội (vùng kinh tế tổng hợp) là đơn vị lãnh thổ có vị trí địa lí rõ ràng, có ranh giới xác định, trong đó chứa đựng các yếu tố tự nhiên, dân cư, xã hội, cơ sở vật chất kĩ thuật và các hoạt động kinh tế – xã hội.
+ Mỗi vùng kinh tế – xã hội được hình thành có cơ cấu kinh tế xác định, gồm cơ cấu ngành và cơ cấu lãnh thổ. Cơ cấu ngành được thể hiện thông qua mối quan hệ giữa các ngành chuyên môn hoá và các ngành phát triển tổng hợp của vùng. Cơ cấu lãnh thổ là mối quan hệ giữa trung tâm tạo vùng với vùng ngoại vi và ranh giới vùng.
- Vùng kinh tế ngành
+ Vùng kinh tế ngành là một đơn vị lãnh thổ có ranh giới xác định với sự tập trung của một ngành nhất định. Dựa trên các nhân tố tự nhiên, kinh tế – xã hội và yêu cầu - phát triển của mỗi ngành, người ta chia lãnh thổ thành các vùng kinh tế ngành nhằm tổ chức và quản lí theo lãnh thổ có hiệu quả cho một ngành.
+ Ví dụ: vùng nông nghiệp, vùng công nghiệp, vùng du lịch.
- Vùng kinh tế trọng điểm
+ Vùng kinh tế trọng điểm là một bộ phận của lãnh thổ quốc gia, hội tụ các điều kiện và yếu tố phát triển thuận lợi; có tiềm lực kinh tế lớn; giữ vai trò động lực, đầu tàu lôi kéo sự phát triển chung của cả nước.
+ Số lượng và phạm vi lãnh thổ của mỗi vùng kinh tế trọng điểm thay đổi theo yêu cầu chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.