Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 11 chân trời sáng tạo bài 9: Thực hành Tiếng Việt

3. VẬN DỤNG (04 CÂU)

Câu 1: Từ những lỗi thường mắc trong tiếng Việt, em hãy nêu nguyên nhân người nước ngoài thường mắc lỗi ngữ pháp khi học tiếng Việt?

Câu 2: Phân biệt lỗi trật tự từ với biện pháp tu từ đảo ngữ trong sáng tác văn học. 

Câu 3: Từ việc đọc các văn bản truyện, truyện kí trên đây, hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) bàn về tầm quan trọng của kí ức trong đời sống tinh thần của mỗi người. Sau đó, trao đổi với bạn học cùng nhóm (lớp) và sửa lỗi thành phần câu trong đoạn văn (nếu có)

Câu 4: Trường hợp nào dưới đây được xem là mắc lỗi về trật tự từ? Hãy đưa ra cách sửa lỗi cho trường hợp ấy.

  1. Một bộ phận độc giả đông đảo đã không cảm nhận được cái mới ngay trong thơ Hàn Mặc Tử.
  2. Là thể thơ ngắn nhất thế giới, hai-cư được xem như một “đặc sản” của văn chương Nhật Bản.
  3. Nói chung, người đọc thơ trữ tình cần quan tâm đến mạch sự kiện hơn là mạch cảm xúc của bài thơ.
  4. Rất nhiều hình ảnh đời thường xuất hiện trong thơ hai-cư Nhật Bản.
  5. Thơ Đường luật mặc dù chặt chẽ bố cục nhưng vẫn có những khoảng trống liên tưởng khoi gợi.
  6. Điều làm thích thú người đọc ở bài thơ này là cách độc đáo gieo vần.
  7. Trong bài thơ “Tiếng thu”, đóng vai trò quan trọng là các từ láy tượng thanh.
  8. Nhà thơ cho phép thơ lãng mạn giải phóng cảm xúc của mình một cách rất phóng khoáng.

Bài Làm:

Câu 1: 

Lỗi ngữ pháp là do không hiểu, không nắm vững quy tắc kết cấu ngữ pháp tiếng Việt dẫn đến dùng không đúng một số đơn vị ngữ pháp, và cuối cùng người học mắc lỗi ngữ pháp trong việc tổ chức câu.

Đối với những ngôn ngữ biến hình như tiếng Anh, tiếng Nga, tiếng Pháp…trật tự từ thường biểu thị nghĩa tình thái của câu (nghĩa tường thuật, nghi vấn, cảm thán…). Ví dụ: (1) You are teacher. (You: nghĩa tường thuật). (2) Are you a teacher? (You: nghĩa nghi vấn). Lỗi ngữ pháp thường xuất hiện trong những ngôn ngữ này là ở các phạm trù như thời, thể, giới từ, giống, số, cách,…Người Việt học tiếng Anh thì việc dùng sai hoặc nhầm lẫn giữa các thì, hay số ít số nhiều là điều hết sức bình thường, bởi vì trong ngữ pháp tiếng không có phạm trù “thì” …Tương tự điều đó cũng sẽ gây cản trở đến người nước ngoài học tiếng Việt.

Câu 2:

Phân biệt

Lỗi trật tự từ

Đảo ngữ

Khái niệm

- Trật tự từ thay đổi làm mất đi quan hệ cú pháp vốn có của câu.

Đảo ngữ là hiện tượng đảo ngược vị trí động từ, trợ từ lên trước chủ ngữ nhằm mục đích nhấn mạnh, thể hiện cảm xúc của người viết hoặc tạo hình ảnh, đường nét, chiều sâu cho lời văn ý thơ.

Tác dụng

 

Trong văn học phép đảo ngữ là biện pháp thay đổi trật tự từ so với quy tắc ngữ pháp, làm tăng hiệu quả biểu đạt cho lời văn nghệ thuật.

Ví dụ

An nhắm mắt lên giường và ngủ.

 

- Trật tự trong câu không lô gíc

“Cỏ non xanh tận chân trời/ Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”. (Nguyễn Du, Truyện Kiều)

Lưu ý

Trong giao tiếp thông thường, các từ trong câu cần được sắp xếp theo trình tự đúng với quy tắc ngữ pháp. Nếu không tuân thủ thì câu bị coi là mắc lỗi về trật tự từ.

 Câu 3: 

Nếu cuộc đời là một chuyến hải trình, thì những ký ức tuổi thơ chính là những cơn sóng biển. Nếu không có những cơn sóng, đại dương sẽ trở nên cô đơn và tẻ nhạt. Tương tự, cuộc sống cũng không thể thiếu những ký ức tuổi thơ. Những kí ức này đóng vai trò quan trọng và to lớn trong cuộc sống của con người. Chúng ta học được rất nhiều kinh nghiệm từ quá khứ, và những kí ức tuổi thơ là một nguồn động lực giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, đánh bại những thử thách và đạt được thành công. Những kí ức này còn là nguồn cảm hứng để sáng tạo nghệ thuật. Tuy nhiên, những kí ức tuổi thơ có thể vừa là cơn sóng vỗ về, vừa là bóng ma lởn vởn. Kí ức về một tuổi thơ đầy đau khổ có thể gây tổn thương tâm hồn và trái tim của chúng ta. Do đó, chúng ta phải học cách đối diện và tiếp nhận kí ức đầy trái ngang, học cách yêu thương và tha thứ để vượt qua những khó khăn. Một cuộc đời không thể thiếu những kí ức tuổi thơ, vì chúng là những cơn sóng biển vô giá trên hành trình của chúng ta. Hãy trân trọng và yêu thương những kí ức đó, và để chúng luôn là cơn sóng vỗ về bận với tất cả sức mạnh và giá trị của nó.

Câu 4: 

Các câu cần phải sửa lỗi:

  1. Một bộ phận độc giả đông đảo đã không cảm nhận được cái mới ngay trong thơ Hàn Mặc Tử.

=> Một bộ phận đông đảo độc giả đã không cảm nhận được cái mới trong thơ Hàn Mặc Tử.

  1. Nói chung, người đọc thơ trữ tình cần quan tâm đến mạch sự kiện hơn là mạch cảm xúc của bài thơ.

=> Nói chung, người đọc thơ trữ tình cần quan tâm đến mạch cảm xúc hơn là mạch sự kiện của bài thơ.

  1. Thơ Đường luật mặc dù chặt chẽ bố cục nhưng vẫn có những khoảng trống liên tưởng khơi gợi.

=> Thơ Đường luật mặc dù có bố cục chặt chẽ nhưng vẫn có những khoảng trống liên tưởng khơi gợi.

  1. Điều làm thích thú người đọc ở bài thơ này là cách độc đáo gieo vần.

=> Điều làm người đọc thích thú ở bài thơ này là cách gieo vần độc đáo.

  1. Trong bài thơ “Tiếng thu”, đóng vai trò quan trọng là các từ láy tượng thanh.

=> Trong bài thơ “Tiếng thu”, các từ láy tượng thanh đóng vai trò rất quan trọng.

  1. Nhà thơ cho phép thơ lãng mạn giải phóng cảm xúc của mình một cách rất phóng khoáng.

=> Nhà thơ lãng mạn cho phép thơ giải phóng cảm xúc của mình một cách rất phóng khoáng.

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Câu hỏi tự luận Ngữ văn 11 chân trời sáng tạo bài 9: Thực hành Tiếng Việt

1. NHẬN BIẾT (05 CÂU)

Câu 1: Em hãy trình bày những lỗi về thành phần câu. Nêu cách sửa và cho ví dụ làm rõ?

Câu 2: Hãy chỉ ra lỗi sai về thành phần câu trong những câu dưới đây:

  1. a) Nhanh lên một tý! (Lê Minh Khuê)
  2. b) Trong buổi chào cờ đã tuyên dương nhiều học sinh chăm ngoan của trường.
  3. c) Trên sân trường ngồi yên lặng nghe thầy hiệu trưởng nhận xét từng khối lớp.

Câu 3: Hãy chỉ ra những lỗi sai trong những câu dưới đây:

  1. a) Những bạn học sinh đội nghi thức quần trắng toát, khăn quàng đỏ thắm.
  2. b) Sa Pa điểm du lịch nổi tiếng vùng Tây Bắc.
  3. c) Khi chúng em đã xếp hàng ngay ngắn.

Câu 4: Hãy chỉ ra lỗi thiếu một vế của câu ghép trong các câu sau:

  1. a) Mặc dù thầy hiệu trưởng đã đưa ra kế hoạch tổ chức cho học sinh đi thăm viện bảo tàng của tỉnh và thăm khu nghỉ mát Sa Pa.
  2. b) Tuy công việc của bố ở nhà máy rất vất vả lại không có nhiều thời gian nghỉ ngơi.

Câu 5: Sửa các lỗi sai trong các câu dưới đây:

  1. a) Tuy gia đình Lan đã lên kế hoạch đầy đủ cho chuyến đi lên Hà Giang.
  2. b) Cho xin ít dưa muối.
  3. c) Say mê công việc.
  4. d) Vui.

Xem lời giải

2. THÔNG HIỂU (05 CÂU)

Câu 1: Hãy phân tích lỗi sai và sửa các câu dưới đây:

  1. a) Qua đó cho thấy tính nghiêm trọng của vấn đề.
  2. b) Những học sinh được trường khen thưởng về thành tích xuất sắc trong học tập và lao động.
  3. c) Với nhiều sáng kiến cải tiến kỹ thuật đã nâng cao chất lượng sản phẩm của nhà máy.

Câu 2: Cho biết các câu sau mắc lỗi gì và nêu cách sửa.

  1. a) Vào đầu thập niên 70 thế kỉ trước, ở Bến Ngự, Nguyễn Vỹ đã viết tác phẩm "Tuấn - chàng trai nước Việt", trong đó có thuật lại việc nhân vật Tuấn và Quỳnh đến thăm ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu.
  2. b) Trong khoảng 45 năm đầu thế kỉ XX, "Tuấn - chàng trai nước Việt", một tác phẩm văn xuôi tự sự cỡ lớn, đã ghi lại những "chứng tích thời đại".
  3. c) Theo gợi ý của V.Lê-nin, một số tài liệu cho rằng M.Go-rơ-ki đã viết các tác phẩm tự truyện về cuộc đời ông khoảng từ năm 1913 đến năm 1923, trong đó có "Thời thơ ấu", "Kiếm sống", "Tôi đã học tập như thế nào?"

Câu 3: Xác định lỗi thành phần câu trong các trường hợp sau và nêu cách sửa:

  1. a) Qua văn bản “Ngôi nhà tranh của cụ Phan Bội Châu ở Bến Ngự” cho thấy ngay cả khi bị thực dân Pháp giam lỏng ở Huế, cụ Phan Bội Châu vẫn luôn được thanh niên học sinh và các tầng lớp nhân dân ta rất mực yêu mến và ngưỡng mộ.
  2. b) Lòng tin của cụ Phan Bội Châu vào lớp thanh niên học sinh như Tuấn, Quỳnh sẽ tiếp bước các chí sĩ ái quốc như cụ.
  3. c) Bằng tình cảm yêu nước, khát vọng duy tân và sự bôn ba tranh đấu cho mục tiêu dân tộc tự cường của cụ Phan Bội Châu đã trở thành tấm gương cao đẹp cho đồng bào khắp ba miền Bắc Trung Nam và thế hệ thanh niên học sinh đương thời noi theo.

Câu 4: Tìm lỗi sai trong các câu dưới đây và sửa lại cho đúng.

  1. a) Ông lão nhìn con chó, đuôi vẫy lia lịa.
  2. b) Nhân dịp tôi đến cơ quan để xác minh lại một vài chi tiết của câu chuyện.
  3. c) Quan nhân vật chị Dậu, nhà văn Ngô Tất Tố đã cho ta thấy được bản chất xấu xa thối nát của chế độ thực dân phong kiến.

Câu 5: Xác định thành phần còn thiếu trong các câu sau đây và khôi phục lại thành phần câu cho đúng theo cấu trúc ngữ pháp?

  1. a) Trong toàn bộ Truyện Kiều của Nguyễn Du đã miêu tả một cách sâu sắc xã hội phong kiến.
  2. b) Quảng Trị, nơi dừng chân đầu tiên của triều đình nhà Nguyễn trên hành trình về phương Nam, nơi xảy ra mùa hè 72 rực lửa.
  3. c) Sau khi ông ta tham gia vào Ban lãnh đạo Công ty Xuất nhập khẩu của tỉnh đã đưa ra anh em bà con vào giữ những vị trí trọng yếu nên làm thất thoát hàng trăm triệu đồng.

Xem lời giải

4. VẬN DỤNG CAO (01 CÂU)

Câu 1: Sưu tầm các trường hợp vi phạm lỗi dùng từ hoặc trật tự từ trong một số văn văn bản báo chí. Phân tích lỗi sai và đưa ra đáp án sữa chữa.

Xem lời giải

Xem thêm các bài Soạn ngữ văn 11 tập 2 chân trời sáng tạo, hay khác:

Để học tốt Soạn ngữ văn 11 tập 2 chân trời sáng tạo, loạt bài giải bài tập Soạn ngữ văn 11 tập 2 chân trời sáng tạo đầy đủ kiến thức, lý thuyết và bài tập được biên soạn bám sát theo nội dung sách giáo khoa Lớp 11.

Lớp 11 | Để học tốt Lớp 11 | Giải bài tập Lớp 11

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 11, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 11 giúp bạn học tốt hơn.