1. NHẬN BIẾT (5 câu)
Câu 1: Hãy trình bày những hiểu biết của em về văn bản “Tạ Quang Bửu – Người thầy thông thái” (tác giả, thể loại, nội dung,…)
Câu 2: Trình bày khái niệm và đặc điểm của:
- a) Văn bản thông tin
- b) Các yếu tố hình thức trong văn bản thông tin
Câu 3: Trình bày khái niệm và đặc điểm của:
- a) Dữ liệu trong văn bản thông tin
- b) Thái độ, ý kiến, quan điểm của người viết trong văn bản thông tin
Câu 4: Xác định chủ đề của văn bản.
Câu 5: Hãy chỉ ra các yếu tố giao tiếp phi ngôn ngữ trong văn bản.
Bài Làm:
Câu 1:
- Tác giả: Hàm Châu
- Thể loại: Văn bản thông tin
- Văn bản in trong Người trí thức quê hương, tập 1, NXB Giáo dục, 2002.
- Nội dung: Qua nhiều câu chuyện, văn bản đã cho người đọc thấy được tài năng kiệt xuất và những đóng góp to lớn của giáo sư Tạ Quang Bửu cho sự phát triển của nước nhà.
Câu 2:
- a) Văn bản thông tin được viết nhằm mục đích chủ yếu là cung cấp thông tin cho người đọc. Để truyền tải thông tin sinh động, hiệu quả, văn bản thông tin có thể sử dụng kết hợp nhiều nguồn thông tin, nhiều cách trình bày (dạng chữ, dạng hình ảnh/ sơ đồ/ bảng biểu,...), nhiều phương thức biểu đạt (thuyết minh, miêu tả, tự sự, biểu cảm, nghị luận,...).
- b) Các yếu tố hình thức trong văn bản thông tin: Văn bản thông tin có thể sử dụng một số yếu tố hình thức (bao gồm cả phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ) để biểu thị cách sắp xếp, cấu trúc thông tin trong văn bản hoặc làm cho các ý tưởng và thông tin hấp dẫn, sinh động, dễ hiểu. Chẳng hạn như: nhan đề; kí hiệu đánh dấu các phần, mục; chú thích cho hình ảnh; bảng số liệu; biểu đồ, sơ đồ, lược đồ; mô hình; bản đồ.
Câu 3:
- a) Dữ liệu trong văn bản thông tin là sự thật hiển nhiên hoặc những phát biểu/ tuyên bố được xác minh bằng những bằng chứng cụ thể, được đo lường, quan sát một cách khoa học và mọi người công nhận. Vì thế, dữ liệu mang tính khách quan và là yếu tố làm nên tính chính xác, đáng tin cậy của văn bản thông tin.
- b) Thái độ, ý kiến, quan điểm của người viết trong văn bản thông tin thường được trình bày dưới dạng những phát biểu thể hiện niềm tin, cảm nhận hoặc suy nghĩ của người viết về một vấn đề/ đối tượng nào đó. Ý kiến, quan điểm có thể được/ không được xác minh bằng sự thật hoặc chứng cứ cụ thể, vì đó có thể là những suy nghĩ cảm tính hoặc diễn giải của người viết về thông tin, dữ liệu. Vì vậy, thái độ, ý kiến và quan điểm thường mang tính chủ quan. Đó là lí do dẫn đến hiện tượng cùng một dữ liệu, nhưng có thể có nhiều ý kiến, quan điểm khác nhau về dữ liệu ấy.
Câu 4:
- Chủ đề của văn bản: ca ngợi người tài giỏi.
Câu 5:
- Yếu tố giao tiếp phi ngôn ngữ là: hình ảnh, sơ đồ, bảng biểu,…
=> Văn bản không có các yếu tố này.