1. NHẬN BIẾT (5 câu)
Câu 1: Phân bố dân cư là gì?
Câu 2: Phân bố dân cư có đặc điểm gì?
Câu 3: Trình bày các nhân tố tác động đến phân bố dân cư?
Câu 3: Đô thị hóa là gì?
Câu 4: Trình bày các nhân tố tác động đến đô thị hóa?
Câu 5: Trình bày ảnh hưởng của đô thị hóa đến kinh tế - xã hội và môi trường?
Bài Làm:
Câu 1:
Phân bố dân cư là sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu của xã hội.
Câu 2:
Đặc điểm
- Biến động về phân bố dân cư theo thời gian.
- Phân bố dân cư không đều trong không gian.
Câu 3:
Các nhân tố tác động đến phân bố dân cư:
- Tự nhiên: Tác động quan trọng đến phân bố dân cư. Những nơi có khí hậu ôn hoà, nguồn nước dồi dào, địa hình thấp và bằng phẳng, đất đai màu mỡ... dân cư thường đông đúc. Những nơi có khí hậu khắc nghiệt, nguồn nước khan hiếm, địa hình cao và dốc, đất đai cằn cỗi... dân cư thường thưa thớt.
- Kinh tế - xã hội: Có tác động quyết định, đặc biệt là trình độ phát triển của lực lượng sản xuất và tính chất của nền kinh tế. Những khu vực có kinh tế phát triển, cơ sở hạ tầng tốt, lịch sử khai thác lãnh thổ lâu đời,... là những nơi đông dân.
Câu 3:
Đô thị hoá là quá trình mở rộng và phát triển mạng lưới đô thị, tập trung dân cư ngày càng đông vào các đô thị, phổ biến ngày càng rộng rãi lối sống đô thị.
Câu 4:
- Các nhân tố tác động:
+ Vị trí địa lí: Tạo động lực phát triển đô thị, quy định chức năng đô thị.
+ Tự nhiên (địa hình, đất, khí hậu, nguồn nước, khoáng sản,...): Tác động đến bố trí cơ sở hạ tầng, kiến trúc, cảnh quan đô thị; khả năng mở rộng không gian đô thị, chức năng bản sắc đô thị.
+ Kinh tế - xã hội (dân cư, trình độ phát triển kinh tế, cơ sở vật chất kĩ thuật, chính sách phát triển kinh tế - xã hội...): Tác động đến mức độ và tốc độ đô thị hoá; cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động, lối sống; mô và chức năng đô thị; hình thành hệ thống đô thị toàn cầu.
Câu 5:
Ảnh hưởng của đô thị hóa đến kinh tế - xã hội và môi trường
+ Tích cực: Góp phần đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tạo việc làm, nâng cao thu nhập, thay đổi cơ cấu lao động, phổ biến văn hoá và lối sống đô thị; mở rộng không gian đô thị, hình thành môi trường đô thị với chất lượng ngày càng cải thiện (trong lành, an toàn, tiện nghi);...
+ Tiêu cực: Đô thị hoá nếu vượt tầm kiểm soát, không gắn liền với công nghiệp hoá sẽ gây ra nhiều hậu quả, làm cho cơ sở hạ tầng đô thị quá tải, gây sức ép đối với việc làm, nhà ở và gia tăng tệ nạn xã hội; chất lượng môi trường không đảm bảo.