PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI
II. Tác động của ngoại lực đến sự hình thành địa hình bề mặt Trái Đất
1. Quá trình phong hóa
CH1: Dựa vào thông tin trong bài kết hợp quan sát các hình 7.1, 7.2, 7.3 và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày tác động của quá trình phong hoá đến địa hình bề mặt Trái Đất.
2. Quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ
CH2: Dựa vào thông tin trong bài kết hợp quan sát các hình 7.4, 7.5, 7.6 và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày tác động của quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ đến địa hình bề mặt Trái Đất.
Luyện tập
Nhiệm vụ: Em hãy lập bảng để phân biệt sự khác nhau về nguyên nhân và kết quả giữa phong hóa lí học, phong hóa hóa học và phong hóa sinh học theo mẫu sau:
Vận dụng
Nhiệm vụ: Kể tên một số địa danh có địa hình caxtơ ở Việt Nam.
PHẦN II. ĐÁP ÁN
II. Tác động của ngoại lực đến sự hình thành địa hình bề mặt Trái Đất
1. Quá trình phong hóa
CH1:
1. Phong hóa lí học: phá huỷ đá và khoáng vật thành mảnh vụn bởi các tác nhân vật lí mà không làm thay đổi thành phần hoá học của chúng.
2. Phong hóa hóa học: phá hủy, làm biến đổi tính chất, thành phần hóa học của đá và khoán vật do tác động của nước, nhiệt độ, các hóa chất tan trong nước.
3. Phong hóa sinh học: phá hủy đá và khoáng vật cả trên bề mặt cơ giới và hóa học => Rễ cây phát triển làm nứt vỡ đá; các loại nấm, vi khuẩn tiết ra các chất hữu cơ làm biển đổi tính chất của đá.
2. Quá trình bóc mòn, vận chuyển và bồi tụ
CH2:
- Xâm thực: tạo nên khe rãnh nông, khe rãnh xói mòn, thung lũng sông suối…
- Mài mòn: tạo nên vách biển tạm thời, hàm ếch sóng vỗ, nền mài mòn,…
- Thỏi mòn: tạo nên các cột đá, tháp đá, nấm đá,..
* Tác động của quá trình vận chuyển: gây hiện tượng đất trượt, đá lở,... hoặc do nước chảy, gió thối, băng hà,...
* Tác động của quá trình bồi tụ:
- Quá trình bồi tụ do băng hà: hình thành các đối băng tích, cánh đồng băng tích,...
- Quá trình bồi tụ do nước: hình thành các bãi bồi ở ven sông, đặc biệt là hình thành các đồng bằng châu thổ.
- Quá trình bồi tụ do gió: tạo nên các đồi cát, cồn cát, cao nguyên hoàng thổ,...
- Quá trình bồi tụ do sóng: hoặc dòng biển tạo nên bãi biển, cồn cát ngầm, doi cát ven bờ biển,...
Luyện tập
Nhiệm vụ:
Các loại phong hóa Nguyên nhân Kết quả Phong hóa hóa học Phong hóa lí học - Sự thay đổi nhiệt độ, oxi, cacbonic,... - Sự đóng băng của nước Phong hóa sinh học
Tác động của chất khí, nước, chất khoáng và chất hòa tan trong nước
Phá huỷ đá và khoáng vật thành mảnh vụn bởi các tác nhân vật lí mà không làm thay đổi thành phần hoá học của chúng
Phá hủy, làm biến đổi tính chất, thành phần hóa học của đá và khoán vật do tác động của nước, nhiệt độ, các hóa chất tan trong nước
Sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết các chất
Phá hủy đá và khoáng vật cả trên bề mặt cơ giới và hóa học.
Vận dụng
Nhiệm vụ: Hang động (động Phong Nha, các hang động của vùng núi đá vôi vịnh Hạ Long,...), măng đá, nhủ đá, cánh đồng cácxtơ, giếng nước cácxtơ, đá tai mèo,…