3. Tìm hiểu về thành ngữ:
a. Đọc câu ca dao sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
Nước non lận đận một mình
Thân cò lên thác xuống ghềnh bấy nay.
(1) Có thể thêm, thay hay bớt một vài từ trong cụm từ lên gác xuống ghềnh được hay không?
(2) Hãy cho biết nghĩa của cụm từ đó
Bài Làm:
(1) Không thể thay một vài từ trong cụm từ bằng những từ khác, không thể thêm xen một vài từ khác vào cụm từ cũng không thể thay đổi vị trí của các từ trong cụm từ vì cụm từ có cấu tạo cố định, các từ liên kết thành một khối hoàn chỉnh, khi thay đổi nó sẽ trở lên cọc cằn và không hoàn chỉnh.
(2) Ý nghĩa:
- Về nghĩa đen: thác là nơi nước chảy vượt qua vách đá; ghềnh là nơi có đá lởm chởm, nước chảy xiết. Như vậy thác và ghềnh đều chỉ nơi có địa hình không bằng phăng rất khó khăn cho người đi lại.
- Cụm từ lên thác xuống ghềnh có nghĩa là chỉ hành động ngược chiều nhau và thể hiện sự vượt qua khó khăn vất vả, chỉ cuộc đời của những con người gặp nhiều gian lao, vất vả.