Câu hỏi 3. Từ các thông tin ở hai bảng trên, hãy rút ra những đặc điểm cơ bản của văn bản nghị luận.
Bài Làm:
Thứ nhất: Luận điểm trong văn nghị luận
– Là các ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm của bài văn được nêu ra dưới hình thức câu khẳng định hay phủ định, thường có các từ có thể, có, … được diễn dạt dễ hiểu, sáng tỏ và nhất quán.
– Luận điểm là linh hồn của văn nghị luận, thống nhất các đoạn văn thành một khối. Để có sức thuyết phục, luận điểm cần phải đúng đắn, chân thực và đáp ứng nhu cầu thực tế.
Thứ hai: Hệ thống luận cứ
– Luận cứ là những lý lẽ, dẫn chứng cơ bản làm rõ luận điểm.
– Luận cứ cũng là một yếu tố không thể thiếu khi nhắc đến đặc điểm của văn nghị luận. Để bà viết có sức thuyết phục cao, người viết phái đưa ra những lý lẽ, dẫn chứng để người đọc tin vào vấn đề người nêu ra.
– Để phân tích, đánh giá được tính đúng đắn của luận điểm thì việc phân tích luận cứ là một thao tác hết sức quan trọng và cần thiết.
– Luận cứ phải chân thực, đúng đắn, tiêu biểu mới làm cho luận điểm có sức thuyết phục.
– Lý lẽ là những đạo lý, lý lẽ phải được thừa nhận nêu ra được đồng tình. Dẫn chứng là sự vật, sự việc, nhân chứng, bằng chứng để chứng minh làm sáng tỏ và xác nhận cho luận điểm đã đưa ra.
– Những dẫn chứng đưa ra phải xác thực, tiêu biểu, đang tin và không thể bác bỏ. Lý lẽ và dẫn chứng phải đáng tin cậy mới làm cho luận cứ vững chắc.
Thứ ba: Lập luận trong văn nghị luận
Lý lẽ trong văn nghị luận thể hiện ở hệ thống luận điểm thì lập luận là cách thức trình bày lý lẽ. Lập luận là cách tổ chức vận dụng lý lẽ, dẫn chứng sao cho luận điểm được nổi bật và có sức thuyết phục.
– Lập luận có thể bắt gặp rất nhiều trong văn nghị luận.
– Để đưa ra những đánh giá có sức thuyết phục của văn nghị luận cần phải phân tích, đánh giá, chứng minh được mức độ chặt chẽ sắc bén của lập luận mà tác giả lựa chọn.