Ngày soạn:…/…/…
Ngày dạy:…/…/…
BÀI 21: DÒNG ĐIỆN, NGUỒN ĐIỆN
- MỤC TIÊU
- Kiến thức
- Nêu được định nghĩa dòng điện là dòng chuyển dời có hướng của các hạt mang điện; phân loại được vật dẫn điện, vật không dẫn điện.
- Nêu được nguồn điện có khả năng cung cấp năng lượng điện và liệt kê được một số nguồn điện thông dụng trong đời sống.
- Năng lực
- Năng lực chung
- Tự chủ và tự học: Tìm hiểu thông tin, đọc sách giáo khoa, quan sát hình ảnh để tìm hiểu về dòng điện, nguồn điện
- Giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm thực hiện thí nghiệm về vật dẫn điện và vật không dẫn điện
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Đề xuất được cách giải thích ngắn gọn, chính xác cho các hiện tượng liên quan đến dòng điện, nguồn điện
- Năng lực riêng
- Thực hiện được thí nghiệm về vật dẫn điện và vật không dẫn điện
- Kết hợp được các kiến thức trong đã học về dòng điện, nguồn điện đểgiải thích các hiện tượng, lí giải hoặc vận dụng ở các tình huống thực tiễn.
- Phẩm chất
- Chăm học, chịu khó tìm tòi tài liệu và thực hiện các nhiệm vụ học tập.
- Có trách nhiệm trong hoạt động nhóm, chủ động nhận và thực hiện tất cả các nhiệm vụ.
- Trung thực, cẩn thận khi thực hiện nhiệm vụ theo đúng yêu cầu của GV.
- THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
- Đối với giáo viên
- SGK, SGV, SBT KHTN 8.
- Bộ thí nghiệm thực hành cho nhóm HS gồm :
- Nguồn điện 3 V
- Bóng đèn pin 2,5 V;
- Các dây dẫn;
- Vật liệu: ba miếng lá nhôm, đồng, nhựa;
- Hai chiếc kẹp nối
- Hai điện nghiệm và cần kim loại để nối hai điện nghiệm
- Máy tính, máy chiếu để trình chiếu các hình vẽ, ảnh, biểu bảng trong bài
- Đối với học sinh
- SGK, SBT KHTN 8.
- Đọc trước bài học trong SGK.
- Tìm kiếm, đọc trước tài liệu có liên quan đến dòng điện, nguồn điện
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
- HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
- Mục tiêu: Tạo tâm thế, hứng thú cho HS, bước đầu khơi gợi nội dung bài học
- Nội dung: GV tiến hành thí nghiệm mô tả ở đầu bài học, cho HS trả lời câu hỏi
- Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS cho vấn đề nghiên cứu GV đưa ra
- Tổ chức thực hiện:
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập
- GV đặt vấn đề: Quan sát thí nghiệm sau:
Có hai điện nghiệm, điện nghiệm A được tích điện nên hai lá kim loại xòe ra; điện nghiệm B không tích điện nên hai lá kim loại cụp lại (Hình a). Nối hai quả cầu của hai điện nghiệm, hiện tượng xảy ra: hai lá kim loại của điện nghiệm A giảm độ xòe, hai lá kim loại của điện nghiệm B xòe ra (Hình b). Kết quả thí nghiệm chứng tỏ điều gì?
- GV yêu cầu HS thảo luận để trả lời câu hỏi: Kết quả thí nghiệm chứng tỏ điều gì?
Bước 2. HS thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS tiếp nhận câu hỏi, suy nghĩ và trả câu trả lời.
Bước 3. Báo cáo kết quả hoạt động, thảo luận
- GV mời 2 – 3 HS chia sẻ câu trả lời
Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện
- GV để HS tự do phát biểu, từ câu trả lời của HS, GV nhận xét và dẫn dắt vào bài mới: Bài 21: Dòng điện, nguồn điện
- HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về dòng điện và nguồn điện
- Mục tiêu: HS tìm hiểu về tác dụng nhiệt của dòng điện thông qua thí nghiệm
- Nội dung: GV tổ chức cho HS làm việc nhóm thảo luận trả lời các câu hỏi tìm hiểu về dòng điện và nguồn điện
- Sản phẩm học tập: Khái niệm về dòng điện, nguồn điện và một số ví dụ về nguồn điện sử dụng trong thực tế
- Tổ chức hoạt động:
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
|
Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV yêu cầu HS hoạt động cá nhân, dựa vào kết quả thí nghiệm ở phần mở đầu để đưa ra khái niệm về dòng điện - GV lưu ý với HS: chiều dòng điện trong dây dẫn kim loại không phải là chiều dịch chuyển của các electron - GV yêu cầu HS nêu dấu hiệu nhận biết có dòng điện chạy qua các thiết bị điện (gợi ý: Khi có dòng điện chạy qua bóng đèn thì đèn sáng; dòng điện chạy qua quạt thì quạt quay,...) à Nhận xét: Các thiết bị, dụng cụ điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua - GV dẫn dắt: Muốn duy trì dòng điện trong các thiết bị tiêu thụ điện phải có nguồn điện. - GV yêu cầu HS tìm hiểu trong SGK và đưa ra khái niệm về nguồn điện - GV chiếu hình ảnh về một số nguồn điện và yêu cầu HS kể tên các nguồn điện có trong hình à Gợi ý: - GV nhấn mạnh với HS: Pin, acquy có hai cực: cực dương (+) và cực âm (-) - GV yêu cầu HS thảo luận trả lời câu hỏi trong SGK – tr88: Hãy kể tên các nguồn điện khác mà em biết Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - HS hoạt động nhóm và hoạt động cá nhân trả tìm hiểu về dòng điện, nguồn điện Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Đại diện các nhóm trình bày kết quả thảo luận - GV gọi 2 – 3 HS trả lời phần câu hỏi và bài tập trong SGK Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập - GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức và chuyển sang nội dung mới. |
I. Dòng điện và nguồn điện 1. Dòng điện - Dòng điện là dòng chuyển dời có hướng của các hạt mang điện - Các thiết bị, dụng cụ điện hoạt động khi có dòng điện chạy qua 2. Nguồn điện - Nguồn điện có khả năng cung cấp năng lượng điện để các dụng cụ điện hoạt động - Pin, acquy là những nguồn điện có hai cực, một cực là cực dương (kí hiệu +), một cực là cực âm (kí hiệu -) Trả lời câu hỏi (SGK – 88) Một số nguồn điện khác: Máy phát điện, pin dự phòng, pin Mặt Trời, ổ lấy điện trong nhà,... |
Hoạt động 2. Nghiên cứu vật dẫn điện và vật không dẫn điện
- Mục tiêu: HS tự khám phá bằng hoạt động trải nghiệm vật nào dẫn điện và vật nào không dẫn điện.
- Nội dung: GV tổ chức cho HS làm thí nghiệm hình 21.2 SGK, rút ra kết luận về vật dẫn điện và vật không dẫn điện
- Sản phẩm học tập: Kết quả thí nghiệm tìm hiểu về vật dẫn điện và vật không dẫn điện
- Tổ chức thực hiện :
|
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS |
DỰ KIẾN SẢN PHẨM |
|
Bước 1. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV cho HS làm việc theo nhóm với các dụng cụ nêu trong SGK. - GV yêu cầu HS nêu phương án thí nghiệm để kiểm tra vật nào dẫn điện, vật nào không dẫn diện; sau đó để các nhóm tiến hành thí nghiệm - GV yêu cầu đại diện các nhóm dựa vào kết quả thí nghiệm rút ra kết luận về sự dẫn điện của lá đồng, lá nhôm, lá nhựa - GV cho HS trả lời các câu hỏi ở mục Câu hỏi SGK – 90 C1. Trong những vật sau đây: thanh gỗ khô, ruột bút chì, dây nhựa, thanh thủy tinh, đoạn dây nhôm. Vật nào là vật dẫn điện, vật nào là vật cách điện?
|
II. Vật dẫn điện và vật không dẫn điện * Thí nghiệm (SGK – tr89) - Dụng cụ (SGK – tr89) - Tiến hành - Kết quả thí nghiệm + Khi ghép lá đồng, lá nhôm vào mạch thì bóng đèn sáng ⇒Lá đồng, lá nhôm cho dòng điện chạy qua, là vật dẫn điện. + Khi ghép lá nhựa vào mạch thì bóng đèn không sáng ⇒ Lá nhựa không cho dòng điện chạy qua, là vật không dẫn điện. * Trả lời câu hỏi (SGK – tr90) C1. Vật dẫn điện: Ruột bút chì, đoạn dây nhôm Vật cách điện: Thanh gỗ khô, dây nhựa, thanh thuỷ tinh C2. Những vật liệu cách điện trong các dụng cụ và thiết bị điện thường dùng: Sử, nhựa, cao su,... + Vỏ dây điện: Cách ly hai lõi dây điện với nhau và cách ly hai lõi dây điện với bên ngoài.
|