B. Hoạt động hình thành kiến thức
2, Tìm hiểu văn bản
a. Bài Bạn đến chơi nhà có mấy câu? Mỗi câu có mấy chữ? Cách hợp vần của bài thơ như thế nào?
Bài Làm:
2.a. a. Bài thơ Bạn đến chơi nhà gồm:
- Số câu: 8 câu (bát cú)
- Số chữ: 7 chữ trong mỗi dòng thơ (thất ngôn)
- Hiệp vần : chữ cuối của các dòng 1 - 2 - 4 - 6 - 8: nhà – xa – gà – hoa – ta (vần a).
b) Những chi tiết trong bài thơ gợi lên vẻ mộc mạc, dân dã của cuộc sống thôn quê :
- Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
- Ao sâu nước cả, khôn chài cá.
- Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.
- ......
c. Hoàn cảnh tiếp đãi bạn khá đặc biệt đó là: trẻ đi vắng; chợ xa; có cá, có gà,...(cái nghèo, sự thiếu thống về vật chất)
=> Dụng ý của tác giả : Sự không có của tác giả đẩy đến cao trào nhằm mục đích tạo ra đòn bẩy nghệ thuật để làm thăng hoa tình bạn cao đẹp ở câu cuối.
d. Những chi tiết:
- Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa"
- "Ao sâu nước cả, khôn chài cá"
- "Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà"
- "Cải chửa ra cây, cà mới nụ"
- "Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa"
- "Đầu trầu tiếp khách, trầu không có"
e. nhấn mạnh tình cảm tri âm không cần phải vật chất đầy đủ và nhắc đến một tình bạn thân thiết, vượt qua mọi cái nghèo khổ về vật chất trong cuộc sống.
3. a. Nối như sau: 1-b 2-c 3-d 4-a
b. (1) Thiếu QHT. Sửa: Câu tục ngữ này chỉ đúng ở xã hội xưa, còn ngày nay thì thì không đúng (thêm từ "ở")
(2) Thừa QHT Sửa: Câu ca dao "Công cha như núi Thái Sơn-Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra" cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái (bỏ từ "qua" đầu câu)
(3) Lỗi dùng QHT không thích hợp về nghĩa. Sửa: Chim sâu rất có ích cho nông dân vì nó diệt sâu phá hoại mùa màng (bỏ "để" thay bằng "vì")
c. (1) Thừa quan hệ từ "Qua" Sửa lại: Bài thơ này đã nói lên tình cảm của Nguyễn Khuyết đối với bạn bè.
(2) Thừa quan hệ từ " Đối với" Sửa lại: Bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa
(3) Thừa quan hệ từ" Với" Sửa lại: Câu tục ngữ " Lá lành đùm lá ránh" cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác.