B. Hoạt động luyện tập
1. Ôn tập về văn nghị luận
a) Hoàn thành bảng thống kê sau:
Tác phẩm/ Đoạn trích |
Tác giả |
Thể loại |
Nội dung |
Những luận điểm chính |
Chiếu dời đô |
|
|
|
|
Hịch tướng sĩ |
|
|
|
|
Nước Đại Việt ta |
|
|
|
|
Bàn luận về phép học |
|
|
|
|
Thuế máu |
|
|
|
|
Bài Làm:
Tác phẩm/ đoạn trích |
Tác giả |
Thể loại |
Nội dung |
Những luận điểm chính |
Chiếu dời đô |
Lý Công Uẩn |
Nghị luận trung đại |
Thể hiện khát vọng của nhân dân về một đất nước độc lập, thống nhất, phản ánh ý chí tự cường của dân tộc |
- Dẫn sử các triều đại lớn từng dời trở nên hung thịnh, bền vững - Đối chiếu với thực trạng hai nhà Đinh, Lê khi đóng đô ở Hoa Lư - Đưa ra những ưu điểm về mặt địa hình và điều kiện tự nhiên của thành Đại La |
Hịch tướng sĩ |
Trần Quốc Tuấn |
Nghị luận trung đại |
Phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của dân tộc ta thể hiện qua lòng căm thù giặc và ý chí quyết thắng kẻ thù |
- Nêu gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách để khích lệ ý chí lập công danh, xả thân vì nước - Tố cáo sự hống hách và tội ác của kẻ thù - Lảm rõ đúng sai trong lối sống, hành động của các tướng sĩ - Nêu nhiệm vụ cụ thể, cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu của các tướng sĩ |
Nước Đại Việt ta |
Nguyễn Trãi |
Nghị luận trung đại |
Văn bản có ý nghĩa như một bản tuyên bố chủ quyền, tuyên ngôn độc lập |
- Quan điểm, tư tưởng nhân nghĩa xuyên suốt tác phẩm - Khẳng định lẽ phải thuộc về ta, địch là kẻ bạo ngược, ắt sẽ bị tiêu diệt - Việc tiêu diệt kẻ thù là tất yếu - Minh chứng cho sự độc lập: về lãnh thổ, văn hiến, phong tục, triều đại |
Bàn về phép học |
La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp |
Nghị luận trung đại |
Nêu rõ mục đích, phương pháp học để trở thành người có ích |
- Mục đích chân chính của việc học - Khẳng định những quan điểm, phương pháp đúng đắn, phê phán những quan điểm học tập sai trái - Tác dụng chân chính của việc học |
Thuế máu |
Nguyễn Ái Quốc |
Chính luận |
Vạch trần tội ác của thực dân Pháp bằng giọng văn đanh thép, mỉa mai |
- Tố cáo sự giả nhân, giả nghĩa của thực dân khi bắt người dân thuộc địa làm nô lệ - Vạch trần sự thật về chế độ lính tình nguyện mà thực dân đề ra - Kết quả của sự hi sinh đó tố cáo lời lẽ lừa bịp của bọn thống trị |