Bài tập & Lời giải
Mở đầu
Những câu thơ bên được trích trong tác phẩm Thiên Nam ngữ lục, thể hiện lời thề của Hai Bà Trưng năm 40 khi nổi dậy chống lại ách đô hộ của nhà Hán. Khởi nghĩa Hai Bà Trứng được coi là cuôc khởi nghĩa lớn đầu tiên của người Việt chống lại ách hộ của thế lực ngoại bang.
"Một xin rửa sạch nước thù,
Hai xin đem lại nghiệp xưa họ Hùng,
Ba kẻo oan ức lòng chồng,
Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này".
Vậy trong lịch sử Việt Nam có những cuộc khởi nghĩa và chiến tranh giải phóng tiêu biểu nào? Bối cảnh lịch sử, diễn biến chính và ý nghĩa của các cuộc đấu tranh đó như thế nào? Có thể rút ra những bài học lịch sử nào và những bài học đó có giá trị gì đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay?
1. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong thời kì Bắc thuộc
a. Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-43)
Câu hỏi: Trình bày nội dung chính và nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng.
Xem lời giải
b. Khởi nghĩa Bà Triệu (248)
Câu hỏi: Trình bày nội dung chính và nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Bà Triệu.
Xem lời giải
c. Khởi nghĩa Lý Bí (542-602)
Câu hỏi: Trình bày nội dung chính và nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Lý Bí.
Xem lời giải
d. Khởi nghĩa Phùng Hưng (cuối thế kỉ VIII)
Câu hỏi: Trình bày nội dung chính và nêu ý nghĩa của cuộc khởi nghĩa Phùng Hưng.
Xem lời giải
2. Khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427)
a. Bối cảnh lịch sử
Câu hỏi: Nêu bối cảnh lịch sử của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Xem lời giải
b. Diễn biến chính
Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát Hình 7, trình bày diễn biến chính của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Xem lời giải
3. Phong trào Tây Sơn (cuối thế kỉ XVIII)
a. Bối cảnh lịch sử
Câu hỏi: Đọc thông tin, tư liệu kết hợp quan sát Hình 8, trình bày bối cảnh lịch sử của phong trào Tây Sơn.
Hình 8. Tượng Quang Trung tại Bảo tàng Quang Trung (Bình Định)
Xem lời giải
4. Một số bài học lịch sử
Câu hỏi: Nêu giá trị các bài học lịch sử của các cuộc khởi nghĩa và chiến tranh giải phóng đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Xem lời giải
Luyện tập
Câu hỏi 1: Lập bảng tóm tắt nội dung chính của các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong thời kì Bắc thuộc theo gợi ý: thời gian, địa điểm, lãnh đạo, những trận đánh lớn, kết quả.
Xem lời giải
Vận dụng
Câu hỏi 2: Sưu tầm một số tư liệu lịch sử về phong trào Tây Sơn và sử dụng tư liệu đó để giới thiệu về phong trào Tây Sơn với thầy cô, bạn học.
Xem lời giải
Câu hỏi 3: Theo em, việc sử dụng tên các nhân vật lịch sử trong khởi nghĩa Lam Sơn và phong trào Tây Sơn để đặt tên đường, tên phố, tên trường học,.... thể hiện điều gì?