I. Ttuyện: Buổi học đầu tiên
Câu hỏi:
1. Vì sao một số bạn trong lớp lại cười khi nghe bạn Hà giới thiệu về nghề nghiệp của bố mẹ mình ?
2. Nếu em là bạn cùng lớp với Hà, em sẽ làm gì trong tình huống đó? Vì sao ?
Trả lời:
1. Một số bạn trong lớp lại cười khi nghe bạn Hà giới thiệu về nghề nghiệp của bố mẹ mình vì các bạn đó nghĩ rằng: bố mẹ bạn Hà làm nghề quét rác, không đáng được kính trọng như những nghề mà bố mẹ các bạn ấy làm.
2. Nếu em là bạn cùng lớp với Hà, em sẽ nói các bạn không nên cười bạn Hà như vậy, vì đó là nghề cao quý, nếu không có những bác lao công như bố mẹ Hà thì đường phố, ngõ hẻm có được sạch sẽ mỗi ngày như vậy hay không. Đó là những người lao động thầm lặng, chúng ta cần phải biết ơn chứ không phải là cười chế diễu bạn như vậy.
II. Ghi nhớ
Cơm ăn, áo mặc, sách học và mọi của cải khác trong xã hội có được là nhờ những người lao động. Em phải kính trọng và biết ơn người lao động.
III. Hướng dẫn giải bài tập cuối bài học
Câu 1: Theo em, trong số những người nêu dưới đây, ai là người lao động? Vì sao?
a. Nông dân. b. Bác sĩ.
c. Người giúp việc trong gia đình. d. Người lái xe ôm
đ. Giám đốc công ti e. Nhà khoa học
g. Người đạp xích lô h. Giáo viên
i. Kẻ buôn bán ma túy. k. Kẻ buôn bán phụ nữ, trẻ em.
l. Kẻ trộm m. Người ăn xin
n. Kĩ sư tin học o. Nhà văn, nhà thơ
Trả lời:
- Những người là người lao động: a, b, c, d, đ, e, g, h, n và o do họ đều lao động bằng sức khỏe, trí óc và công sức của mình.
- Những người trong đáp án i, k, l và m là khôn phải là người lao động vì những người đó kiếm tiền dựa trên những hành động phạm pháp, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội...
Câu 2: Em hãy cho biết, những người lao động trong các tranh dưới đây làm nghề gì và công việc đó có ích cho xã hội như thế nào?
Trả lời:
- Tranh 1: Bác sĩ là những người khám, chữa bệnh cho chúng ta. Giúp chúng ta thoát khỏi những cơn bệnh và mệt mỏi.
- Tranh 2: Thợ xây là những người đã xây dựng nên những ngôi nhà để chúng ta sinh sống hàng ngày và xây dựng nên những công trình to lớn cung cấp nơi làm việc, vui chơi giải trí và góp phần làm đẹp cho xã hội.
- Tranh 3: Người điều khiển xe cần cẩu phục vụ cho các nhu cầu vận chuyển hàng hóa, đẩy nhanh tiến độ các công việc cần vận chuyển hàng.
- Tranh 4: Ngư dân đánh bắt hải sản là những người cung cấp một phần thực phẩm từ biển vô cùng bổ dưỡng không thể thiếu cho con người
Câu 3: Những hành động, việc làm nào dưới đây thể hiện sự kính trọng và biết ơn người lao động?
a. Chào hỏi lễ phép.
b. Nói trống không.
c. Giữ gìn sách vở, đồ dùng, đồ chơi.
d. Dùng hai tay khi đưa hoặc nhận vật gì.
đ. Học tập gương những người lao động.
e. Quý trọng sản phẩm lao động.
h. Chế giễu người lao động nghèo, người lao động chân tay.
Trả lời:
- Những hành động, việc làm thể hiện sự kính trọng và biết ơn người lao động: a, c, d, đ và e
- Những hành động, việc làm thể hiện thiếu sự kính trọng và biết ơn người lao động: b và h
Câu 4: Em hãy cùng các bạn trong nhóm thảo luận và đóng vai theo những tình huống sau:
a. Giữa trưa hè, bác đưa thư đến cho nhà Tư. Tư sẽ...
b. Hân nghe mấy bạn cùng lớp nhại tiếng của một người bán hàng rong. Hân sẽ...
c. Các bạn của Lan đến chơi và nô đùa trong khi bố đang ngồi làm việc ở góc phòng. Lan sẽ...
Trả lời:
a. Giữa trưa hè, bác đưa thư đến cho nhà Tư. Tư sẽ đưa hai tay ra nhận thử bác đưa và mời bác vào nhà uống cốc nước cho đỡ mệt rồi đi giao thư tiếp cho những người khác.
b. Hân nghe mấy bạn cùng lớp nhại tiếng của một người bán hàng rong. Hân sẽ hỏi tại sao các bạn lại nhái lại tiếng của người bán hàng rong như vậy. Làm như thế là không tốt, bởi mỗi người có nghề lao động khác nhau, nên chúng ta phải tôn trọng họ.
c. Các bạn của Lan đến chơi và nô đùa trong khi bố đang ngồi làm việc ở góc phòng. Lan sẽ lại rủ các bạn ra ngoài sân chơi để bố tập trung làm việc. Như vậy, các bạn cũng có thể vui chơi và bố cũng sẽ có không gian để tập trung làm việc tốt hơn.
Câu 5: Sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ, bài thơ, bài hát, tranh, ảnh, truyện, ... nói về người lao động.
Trả lời:
Nay mừng những kẻ nông phu,
Cầu cho hòa cốc phong thu bình thời,
Vốn xưa nông ở bậc hai,
Thuận hòa, mưa gió nông thời lên trên.
Quý hồ nhiều lúa là tiên,
Rõ ràng phú túc bình yên cả nhà.
Bốn mùa xuân hạ thu đông.
Muốn cho tiền lúa đầy nhà hán sương.
Bước sang hạ giá thu tàng,
Thu thu liễn hoạch giàu ngang Thạch Sùng.
Quý nhân cùng kẻ anh hùng,
Rắp toan muốn hỏi nhà ông ê đề.
Thực thà chân chỉ thú quê,
Chuyên nghề nông nghiệp là nghề vinh quang.
Câu 6: Hãy kể, viết hoặc vẽ về một người lao động mà em kính phục
Trả lời:
Người lao động khiến em kính phục đó chính là bác sĩ người đã cứu giúp bao người thoát khỏi bệnh tất, sống vui vẻ và khỏe mạnh trở lại