3. Tìm hiểu về hành động nói (tiếp theo)
a) Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu:
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý (1). Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy (2). Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm (3). Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày (4). Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến (5).
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
(1) Xác định kiểu câu và mục đích nói của mỗi câu trong đoạn trích.
(2) Có phải mỗi kiểu câu lúc nào cũng tương ứng với một mục đích nói không? Vì sao?
Bài Làm:
(1) Kiểu câu của các câu trong đoạn trích là câu trần thuật.
Mục đích nói của mỗi câu:
[1] Trình bày
[2] Trình bày
[3] Trình bày
[4] Điều khiển
[5] Điều khiển
(2) Không phải mỗi kiểu câu lúc nào cũng tương ứng với mục đích nói. Vì hành động nói có thể thực hiện bằng cách trực tiếp (dùng kiểu câu có chức năng chính phù hợp với hành động đó) và gián tiếp (bằng các kiểu câu khác).