II. THÔNG HIỂU
Câu 1: Trình bày sự hình thành và phát triển của các vương quốc phong kiến Đông Nam Á.
Câu 2: Giai đoạn nào là thời kì phát triển thịnh vượng của chế độ phong kiến của các quốc gia Đông Nam Á? Chỉ ra biểu hiện của sự phát triển đó.
Câu 3: Trình bày sự thinh đạt của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI trên ba lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa.
Câu 4: Hãy cho biết tình hình các vương quốc Đông Nam Á từ thế kỉ XIII đến nửa đầu thế kỉ XVI. Nêu nguyên nhân dẫn đến tình hình.
Câu 5: Trình bày những thành tựu chủ yếu về văn hóa của các vương quốc Đông Nam Á thời phong kiến.
Bài Làm:
Câu 1:
- Từ nửa sau thế kỉ X đến đầu thế kỉ XIII:
- Trên cơ sở các vương quốc phong kiến được hình thành ở giai đoạn trước, các vương quốc Đông Nam Á tiếp tục phát triển.
- Trên lưu vực sông I-ra-oa-đi, Vương quốc Pa-gan đã mạnh lên và thống nhất lãnh thổ, mở đầu cho quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Mi-an-ma.
- Ở lưu vực sông Chao Phray-a có sự xuất hiện của Vương quốc Ha-ri-pun-giay-a.
- Trên bán đảo Đông Dương, ngoài Đại Việt và Chăm-pa, có Vương quốc Cam-pu-chia của người Khơ-me trở nên cường thịnh. Ở đảo Xu-ma-tra có Vương quốc Sri Vi-giay-a trở thành một quốc gia hùng mạnh.
- Từ thế kỉ XIII đến nửa đầu thế kỉ XVI
- Vào thế kỉ XIII, người Mông Cổ mở rộng xâm lược Đông Nam Á.
- Các quốc gia nhỏ ở Đông Nam Á gắn kết với nhau để chống Mông Cổ, từ đó hình thành một số vương quốc phong kiến mới và một số vương quốc phong kiến lớn hơn.
- Ở các vương quốc, bộ máy nhà nước dần được củng cố với sự tăng cường quyền lực của nhà vua và hoàn chỉnh hệ thống quan lại các cấp. Luật pháp ngày càng được hoàn thiện.
- Kinh tế khu vực Đông Nam Á trong giai đoạn này phát triển thịnh đạt nhờ sự phát triển của ngành lúa nước cùng với hoạt động giao lưu buôn bán bằng đường biển.
Câu 2:
- Từ nửa sau thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI là thời kì phát triển thịnh vượng của chế độ phong kiến của các quốc gia Đông Nam Á
- Biểu hiện của sự phát triển:
+ Chủ yếu trên vùng bán đảo In-đô-nê-xi-a, bán đảo Đông Dương, lưu vực sông I-ra-oa-đi, lưu vực sông Mê Nam, lưu vực sông Mê Công,...
+ Trên lưu vực sông I-ra-oa-di, Vương quốc Pa-gan đã phát triển và thống nhất lãnh thổ, mở đầu cho quá trình hình thành và phát triển của Vương quốc Mi-an-ma.
+ Trên bán đảo Đông Dương, ngoài Đại Việt và Chăm-pa, Vương quốc Cam-pu-chia của người Khơ-me trở nên cường thịnh.
+ Vào thế kỉ XIII, quân Mông – Nguyên mở rộng xâm lược xuống Đông Nam Á. Nhu cầu liên kết giữa các quốc gia nhỏ và các tộc người để chiến đấu chống ngoại xâm đã dẫn đến sự hình thành các quốc gia phong kiến thống nhất.
+ Người Thái lập ra các vương quốc Su-khô-thay và A-út-thay-a. Sau đó A-út-thay-a chinh phục Su-khô-thay thành lập quốc gia thống nhất (Thái Lan ngày nay).
+ Vương quốc Lan Xang được thành lập (Lào ngày nay).
Câu 3:
- Sự thịnh đạt của các quốc gia phong kiến Đông Nam Á thế kỉ X đến nửa đầu thế kỉ XVI:
|
Lĩnh vực |
Thành tựu |
|
Về kinh tế |
Hình thành những vùng kinh tế quan trọng, có khả năng cung cấp một số lượng lớn lương thực, thực phẩm, các sản phẩm thủ công và những sản vật thiên nhiên. |
|
Về chính trị |
Tổ chức bộ máy chặt chẽ, kiện toàn từ trung ương đến địa phương. |
|
Về văn hóa |
Được hình thành gắn liền với quá trình xác lập các “quốc gia dân tộc” Các dân tộc Đông Nam Á đã xây dựng được nền văn hóa riêng của mình và đóng góp vào kho tàng văn hóa loài người những giá trị tinh thần độc đáo. |
Câu 4:
- Tình hình các vương quốc Đông Nam Á từ thế kỉ XIII đến nửa đầu thế kỉ XVI: nhìn chung các vương quốc phong kiến ở Đông Nam Á bước vào thời kì phát triển.
- Nguyên nhân:
+ Trong thời kì này, ở các vương quốc Đông Nam Á bộ máy nhà nước dẫn được củng cố với sự tăng cường quyền lực của nhà vua và hoàn chỉnh hệ thống quan lại các cấp.
+ Luật pháp ngày càng được hoàn thiện với sự xuất hiện nhiều bộ luật như Si-va-sa-xa-na của In-đô-nê-xi-a, bộ Hình thư của Đại Việt.
+ Nền nông nghiệp lúa nước phát triển cùng với hoạt động giao lưu buôn bán nên kinh tế các vương quốc trong những thế kỉ này phát triển khá thịnh đạt.
Câu 5:
- Những thành tựu chủ yếu về văn hóa của các vương quốc Đông Nam Á thời phong kiến.
- Tín ngưỡng – tôn giáo:
- Từ thế kỉ XIII, Phật giáo Tiểu thừa được truyền bá và phổ biến ở Đông Nam Á như ở Lan Xang Cam-pu-chia,...
- Nhiều ngôi chùa mới được xây dựng, không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là trung tâm văn hóa. + Hồi giáo theo chân thương nhân Ả Rập, Ấn Độ du nhập vào Đông Nam Á từ thế kỉ XII – XIII.
- Chữ viết – văn học:
- Đầu thế kỉ XIII, chữ Thái được hình thành dựa trên hệ thống chữ Phạn của người Ấn Độ; chữ Lào ra đời khoảng thế kỉ XIV.
- Thời phong kiến phương Bắc đô hộ Việt Nam, trên cơ sở chữ Hán của Trung Quốc, người Việt đã tạo ra chữ Nôm.
- Văn học dân gian tiếp tục phát triển ở các vương quốc Đông Nam Á. Đồng thời, dòng văn học chữ viết xuất hiện và phát triển mạnh mẽ.
- Kiến trúc, điêu khắc:
- Nhiều công trình kiến trúc như đền, chùa, tháp,... được xây dựng đã trở thành di tích lịch sử, văn hóa nổi tiếng thế giới như khu đền Ăng-co (Cam-pu-chia), chùa Vàng (Mi-an-ma), chùa Vàng (Thái Lan),...
- Nghệ thuật điêu khắc và tạc tượng thần, Phật, phù điêu,... thể hiện sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa Ấn.