1. NHẬN BIẾT (6 câu)
Câu 1: Trình bày quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Câu 2: Phân tích ý nghĩa việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Câu 3: Khi mới thành lập, Liên xô gồm các nước nào?
Câu 4: Trình bày một số hiểu biết của em về bản Hiếp pháp đầu tiên của Liên xô.
Câu 5: Em hãy cho biết vai trò của Liên Xô trong Chiến tranh thế giới thứ II.
Câu 6: Trình bày những nét chính về sự phát triển của chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX.
Bài Làm:
Câu 1:
Quá trình hình thành Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết:
- Tầm quan trọng và sự cấp thiết của việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết:
+ Đêm 25/10/1917, Lê-nin tuyên bố khai mạc Đại hội Xô viết toàn Nga lần thứ hai tại Điện Xmo-nưi.
+ Các nước Cộng hòa đoàn kết, đấu tranh chống thù trong, giặc ngoài, giữ vững chính quyền Xô viết.
+ Công cuộc xây dựng đất nước đòi hỏi các dân tộc ở Nga phải liên minh chặt chẽ với nhau nhằm tăng cường sức mạnh về mọi mặt.
- Tư tưởng chỉ đạo của Lê-nin trong việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết:
+ Bình đẳng về mọi mặt, quyền dân tộc tự quyết.
+ Xây dựng một cộng đồng anh em giữa các dân tộc.
- Sự kiện thành lập Nhà nước Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết:
+ Ngày 30/12/1922: Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô việt (gọi tắt là Liên Xô) chính thức thành lập, gồm 4 nước đầu tiên.
+ Từ 1956 – 1991: Liên Xô bao gồm 15 nước Cộng hoà.
- Tháng 1/1924: bản Hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua.
Hoàn tất quá trình thành lập Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Câu 2:
Ý nghĩa việc thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
- Ý nghĩa trong nước:
+ Phù hợp với lợi ích chung của các dân tộc trên đất nước Xô viết.
+ Giải quyết đúng đắn, triệt để vấn đề dân tộc trong một nhà nước Liên bang nhiều dân tộc.
+ Từng bước trở thành một nước công nghiệp hàng đâu thế giới, tăng cường vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế, đảm bảo lợi ích cho nhân dân lao động..
- Ý nghĩa quốc tế:
+ Trở thành biểu tượng và chỗ dựa tinh thần, vật chất cho phong trào cách mạng thế giới.
+ Cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng thế giới, đặc biệt là phong trào giải phóng dân tộc ở các nước thuộc địa và phụ thuộc ở châu Á, châu Phi và khu vực Mỹ La-tinh.
Sự ra đời của Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết có ý nghĩ vô cùng quan trọng.
Câu 3:
Khi mới thành lập, Liên xô gồm 4 nước Cộng hòa Xô viết là Nga, U-crai-na, bê-lô-rút-xi-a và Ngoại Cáp-ca-dơ. Đến năm 1940, Liên xô gồm 15 nước Cộng hòa.
Câu 4:
Tháng 1 - 1924, bản Hiến pháp đầu tiên của Liên Xô được thông qua, hoàn thành quá trình thành lập Nhà nước Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới.
Hiến pháp Liên Xô năm 1924 ghi nhận việc hợp tác trên cơ sở tự nguyện của các nước Cộng hoà Xô viết thành một nhà nước Liên bang, phân định các quyền của Liên bang và của các nước Cộng hoà, quy định cơ cấu tổ chức cơ quan Nhà nước tối cao Liên bang và các nước Cộng hoà. Hiến pháp phản ánh con đường giải quyết vấn để dân tộc trong một quốc gia nhiều dân tộc, trên cơ sở nguyên tắc bình đẳng và tình hữu nghị giữa các dân tộc.
Câu 5:
Vai trò của Liên Xô trong Chiến tranh thế giới thứ II:
- Là quốc gia góp phần quan trọng và quyết định trong việc cứu nhân loại thoát khỏi thảm họa do phát-xít (do các nước Đức, Ý, Nhật gây ra).
- Năm 1941, Liên Xô đã tham gia vào khối liên minh chống phát-xít, người dân Liên Xô đã lao động tự giác, quên mình với nỗ lực phi thường để phục vụ cho chiến tranh.
- Năm 1942 – 1943, với sự giúp đỡ của Đồng Minh, Liên Xô đã tạo ra được bước ngoặt cơ bản của chiến tranh.
- Tháng 4 – 1945, quân đội Xô Viết công phá Berlin, Đức Quốc xã sụp đổ v đầu hàng quân đội Liên Xô vô điều kiện.
- Tháng 8 – 1945, tham gia vào đánh đạo quân Quan Đông của Nhật Bản tại Mãn Châu.
- Ngày 15 – 8 – 1945, Nhật tuyên bố đầu hàng Đồng Minh, Chiến tranh thế giới thứ II chấm dứt.
Câu 6:
Những nét chính về sự phát triển của chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX:
- Thắng lợi của Hồng quân Liên Xô trong việc tiêu diệt chủ nghĩa phát xít ở châu Âu đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân các nước Đông Âu nổi dậy giành chính quyền, thành lập nhà nước dân chủ nhân dân.
- Những thành tựu của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai là nguồn cổ vũ mạnh mẽ cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội Đông Âu. Quá trình phát triển của chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX trải qua hai giai đoạn chính:
+ Từ năm 1945 đến năm 1949: thực hiện những nhiệm vụ của cách mạng dân chủ nhân dân: tiến hành cải cách ruộng đất, quốc hữu hoá các nhà máy, xí nghiệp của tư bản, thực hiện các quyền tự do, dân chủ,…
+ Từ năm 1949 đến giữa những năm 70:
- Là giai đoạn phát triển của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu.
- Thực hiện công nghiệp hoá, điện khí hoá toàn quốc, phát triển nông nghiệp,...Đông Âu trở thành những quốc gia có nền công nghiệp, nông nghiệp phát triển.
