Câu 13: Xylitol là chất tạo ngọt thiên nhiên; được dùng tạo vị ngọt cho kẹo cao su, là thực phẩm thân thiện với những người bị bệnh tiểu đường và các sản phẩm chăm sóc răng miệng. Thực nghiệm cho biết, công thức phân tử của xylitol là C$_{5}$H$_{12}$O$_{5}$, phân tử có mạch carbon không phân nhánh và 1,52 gam xylitol tác dụng với Na dư, tạo ra xấp xỉ 619,7 mL khí Hạ (đo ở điều kiện chuẩn 25 °C, 1 bar). Hãy xác định công thức cấu tạo của xylitol.
Bài Làm:
Số mol H$_{2}$ là: 0,6197 : 24,790 ≈ 0,025 (mol).
Số mol xylitol là: 1,52 : 152 = 0,01 (mol).
Xylitol có công thức phân tử dạng CnH2n+2O5, giữa các nguyên tử không có liên kết $\pi $, nên chỉ có nhóm OH tác dụng với Na tạo H$_{2}$.
Đặt số nhóm OH trong phân tử xylitol là x, xylitol có dạng R(OH)$_{x}$
2R(OH)x + 2xNa → 2R(ONa)x + xH2
0,01 0,025 (mol)
⇒ x = 5
Một nguyên tử C chỉ liên kết tối đa với một nhóm –OH, do đó, công thức cấu tạo của xylitol là CH2OH[CHOH]3CH2OH
