Câu 10: Trong quy trình sản xuất tơ, mỗi năm có hàng triệu tấn cyclohexanone (C$_{6}$H$_{10}$O) được cho phản ứng với HNO$_{3}$ để tạo adipic acid (C$_{6}$H$_{10}$O$_{4}$) theo phản ứng:
C$_{6}$H$_{10}$O + HNO$_{3}$ → C$_{6}$H$_{10}$O$_{4}$ + N$_{2}$O+ H$_{2}$O
a) Cân bằng phương trình hoá học của phản ứng trên theo phương pháp thăng bằng electron.
b) Cho biết vai trò của HNO$_{3}$ trong phản ứng trên. Giải thích.
Bài Làm:
a) 4C$_{6}$H$_{10}$O + 6HNO$_{3}$ → 4C$_{6}$H$_{10}$O$_{4}$ + 3N$_{2}$O+ 3H$_{2}$O
b) Do số oxi hoá của N đã giảm từ +5 (trong HNO$_{3}$) xuống +1 (trong N$_{2}$O) nên HNO$_{3}$ đóng vai trò chất oxi hoá.
