Bài 4: Em hiểu hai câu thơ cuối bài như thế nào? Hãy phân tích để thuyết phục mọi người về cách hiểu của em.
Bài Làm:
Hướng dẫn:
"Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo"
Hình ảnh con người xuất hiện trực tiếp với tư thế bó gối, trong trạng thái trầm tư mặc tưởng. Dường như, nhà thơ ngồi câu cá mà không chú tâm đến việc đó, bởi vậy có chút giật mình trước tiếng cá "đớp động dưới chân bèo". Không gian giờ đây chắc phải yên tĩnh lắm, tâm hồn nhà thơ phải trong trẻo lắm thì mới có thể nghe hết âm thanh này. Từ "cá đâu" là cách hỏi vừa tạo nên sự mơ hồ trong không gian vừa gợi ra sự ngỡ ngàng của lòng người. Có vẻ như, nhà thơ đang mất đi cảm giác về không gian thực tại mà chìm đắm trong không gian suy tưởng, nên không thể xác định rõ hướng gây tiếng động, mặc dù đang ngồi trong một chiếc ao rất nhỏ.
Câu chỉ là cái cớ để tìm sự thư thái trong tâm hồn, bởi nhà thơ đi câu cá nhưng chẳng phải để bắt cá. Tác giả đã thâu tóm vào lòng những vẻ đẹp tinh diệu của đường nét, màu sắc, sự vận động tinh tế, trong sáng của cảnh vật mùa thu. Cảnh thu tuy đẹp mà buồn, buồn vì quá quạnh quẽ, vắng lặng, buồn vì người ngắm cảnh cũng đang chất chứa nỗi niềm thế sự của kẻ sĩ trước cảnh vong quốc mà thân lại nhàn nhã.