II. DẠNG 2 – ĐỀ KIỂM TRA TỰ LUẬN
ĐỀ SỐ 3
Câu 1 (6 điểm). Trình bày cách tính công thức đơn giản của hợp chất hữu cơ A có công thức đơn giản nhất là CxHyOz.
Câu 2 (4 điểm). Một hợp chất hữu cơ chứa carbon, hydrogen và halogen (là nguyên tố của nhóm 17 trong bảng tuần hoàn) với tỷ lệ số nguyên tử là 1:3:1. Tổng số nguyên tử trong phân tử là 186. Phân tử khối của hợp chất này được xác định thông qua phổ khối lượng với peak ion phân tử có giá trị m/z lớn nhất bằng 86. Lập công thức phân tử của hợp chất này?
Bài Làm:
Câu 1
(6 điểm)
Với hợp chất hữu cơ A có công thức đơn giản nhất là CxHyOz, ta có:
Tỉ lệ x:y:z dưới dạng tỉ lệ các số nguyên dương tối giản
x:y:z= %C12,0 : %H1,0 : %O16,0
Với %C, %H, %O tương ứng là phần trăm khối lượng của các nguyên tố C, H, O có trong phân tử hợp chất hữu cơ A, được xác định từ phân tích nguyên tố.
Câu 2
(4 điểm)
* Để lập công thức phân tử của hợp chất này, chúng ta cần tìm số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử.
* Gọi số lượng nguyên tử của carbon là x, hydrogen là 3x và halogen là x. Tổng số nguyên tử trong phân tử là 186, ta có:
x + 3x + x = 186 ⬄ 5x = 186 ⬄ x = 37,2
* Vậy, số lượng nguyên tử
+ carbon là x = 37,2
+ hydrogen là 3x = 111,6
+ halogen là x = 37,2.
* Công thức phân tử của hợp chất này là C37H111Br. Để xác định nguyên tố halogen là brom (Br) hay clor (Cl), ta cần xem phổ khối lượng của hợp chất này.
- Peak ion phân tử có giá trị m/z lớn nhất là 86, có thể xảy ra khi phân tử chứa Br hoặc Cl. Tuy nhiên, vì hợp chất này có tỷ lệ số nguyên tử là 1:3:1, nên nếu nguyên tố halogen là Cl thì tổng số nguyên tử trong phân tử sẽ không chia hết cho 5.
Vậy, nguyên tố halogen trong hợp chất này là brom (Br). Công thức phân tử cuối cùng là C37H111Br.