2. THÔNG HIỂU (4 câu)
Câu 1: Chỉ số CPI là gì? Nêu cách xác định tỉ lệ lạm phát thông qua chỉ số này.
Câu 2: Ở mỗi mức độ lạm phát, nền kinh tế - xã hội nước ta bị tác động như thế nào?
Câu 3: Tại sao chi phí sản xuất tăng cao, cầu tăng cao và phát hành thừa trong lưu thông là ba nguyên nhân cơ bản dẫn đến lạm phát?
Câu 4: Theo em, nhà nước có vai trò như thế nào trong việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát?
Bài Làm:
Câu 1:
- Chỉ số CPI là chỉ số giá tiêu dùng để đo giá cả một số lượng lớn hàng hoá, dịch vụ thiết yếu như: lương thực, thực phẩm, dịch vụ y tế, giáo dục, năng lượng, nhà ở,… đối với mức tiêu dùng trung bình trong một thời gian nhất định.
- Cách xác định:
Tỉ lệ lạm phát $=\frac{CPI_{1}-CPI_{0}}{CPI_{0}}\times 100%$
Trong đó:
CPI1: Chỉ số giá tiêu dùng tại thời điểm hiện tại
CPI0: Chỉ số giá tiêu dùng ở thời điểm cần so sánh
Câu 2:
Tác động của các loại hình lạm phát đến nền kinh tế - xã hội nước ta:
- Lạm phát vừa phải: Trong điều kiện lạm phát thấp, giá cả thay đổi chậm, nền kinh tế được coi là ổn định.
- Lạm phát phi mã: Gây bất ổn nghiêm trọng đến nền kinh tế. Đồng tiền mất giá nhanh chóng, lãi suất thực tế giảm, người dân tránh giữ tiền mặt.
- Siêu lạm phát: Nền kinh tế lâm vào khủng hoảng.
Câu 3:
- Chỉ phi sản xuất tâng cao: việc tăng giá các yếu tố đầu vào của sản xuất (như: xăng, dầu, điện, nguyên liệu....) đẩy chi phi sản xuất tăng cao khiến giá cả nhiều loại hàng hoá trên thị trường tăng gây lạm phát.
- Cầu tâng cao: do có yếu tố tác động làm tổng cầu tăng cao nhưng tổng cung không thay đổi dẫn đến mức giá chung tăng gây lạm phát.
- Phát hành thừa tiền trong lưu thông: khi lượng tiền phát hành vượt quá mức cần thiết làm xuất hiện tình trạng người giữ tiền sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn hơn để mua một đơn vị hàng hoá, làm giá cá hàng hoá leo thang gây lạm phát.
Câu 4:
Nhà nước có vai trỏ quan trọng trong việc kiểm soát và kiềm chế lạm phát:
- Luôn theo dõi biến động giá cả trên thị trường, duy trì tỉ lệ lạm phát ở mức cho phép.
- Đưa ra chính sách, biện pháp, sử dụng các công cụ điều tiết để kiềm chế, đây lùi lạm phát như: tăng lãi suất, giảm mức cung tiền, cắt giảm chi tiêu công, hỗ trợ thu nhập cho người gặp khó khăn, tăng cường quản lí thị trường, chống đầu cơ tích trữ hàng hoá, sử dụng dự trữ quốc gia đề bình ổn cung - cầu, bình ổn giá trên thị trường,…