Bạn sẽ nghe được âm thanh bổng hơn hay trầm hơn của còi xe dẫn đường khi xe đó chạy lại gần bạn?

2. Hiệu ứng Doppler  

Vận dụng 2: Bạn sẽ nghe được âm thanh bổng hơn hay trầm hơn của còi xe dẫn đường khi xe đó chạy lại gần bạn?

Bài Làm:

Khi một xe dẫn đường chạy tới gần bạn, âm thanh của còi xe sẽ bị kéo dài vì hiệu ứng Doppler. Điều này có nghĩa là âm thanh sẽ có bước sóng ngắn hơn khi xe đang tiếp cận bạn, và bước sóng dài hơn khi xe đang di chuyển xa khỏi bạn.

Do đó, nếu bạn đứng yên và nghe tiếng còi xe, bạn sẽ nghe được âm thanh bổng hơn khi xe tiếp cận gần với bạn, và âm thanh trầm hơn khi xe di chuyển xa khỏi bạn. Điều này được gọi là hiệu ứng Doppler âm thanh và được giải thích bằng cách thay đổi tần số của âm thanh khi nguồn âm thanh (còi xe) và người nghe đang di chuyển liên quan đến nhau.

Nếu bạn đang di chuyển theo cùng hướng với xe, thì hiệu ứng Doppler sẽ ít rõ ràng hơn do tần số của âm thanh được thay đổi ở mức độ thấp hơn. Tuy nhiên, nếu bạn đang di chuyển ngược lại với xe, hiệu ứng Doppler sẽ trở nên rõ ràng hơn và âm thanh sẽ nghe rõ hơn khi xe tiếp cận gần bạn và trầm hơn khi xe di chuyển xa khỏi bạn.

Xem thêm Bài tập & Lời giải

Trong: Giải Vật lí 11 cánh diều bài 1 Mô tả sóng

KHỞI ĐỘNG

Câu hỏi: Ở bờ biển, ta thấy các con sông nối tiếp nhau xô vào bờ. Các con sóng lớn có thể lan truyền hàng trăm kilômét trên mặt biển trước khi đập vào bờ. Hình 1.1 mô tả các con sóng đến gần bờ sau quãng đường dài lan truyền trên mặt biển. Vậy sóng được tạo ra và lan truyền như thế nào?

Giải Vật lí 11 cánh diều bài 1 Mô tả sóng

Xem lời giải

I. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG CỦA SÓNG 

Câu hỏi: Lấy một ví dụ về sóng.

Xem lời giải

1. Biên độ sóng 

Luyện tập 1: Xác định biên độ và bước sóng của sóng được mô tả trong đồ thị li độ u (cm) - khoảng cách x (cm) ở Hình 1.3.

Giải Vật lí 11 cánh diều bài 1 Mô tả sóng

Xem lời giải

Câu hỏi 2: Chứng tỏ rằng từ định nghĩa về bước sóng, tốc độ sóng, tần số sóng, có thể rút ra công thức (1.2). $v= f\lambda$

Xem lời giải

Luyện tập 2: Xác định bước sóng của các sóng ở Bảng 1.1. Cho rằng tốc độ sóng trong mỗi môi trường là hằng số với một nhiệt độ và áp suất xác định.

Loại sóng

Tốc độ truyèn sóng m/s)

Tần số (Hz)

Sóng nước trong bể chứa

0,12

6

Sóng âm trong không khí

300

16 đến 20 000 ( vùng nghe được)

Xem lời giải

5. Cường độ sóng 

Câu hỏi 3: Lấy ví dụ chứng tỏ sóng truyền năng lượng.

Xem lời giải

Luyện tập 3: Cường độ của một sóng sẽ bị suy giảm khi truyền đi trong không gian. Khi sóng lan truyền, biên độ sóng giảm dần. Biết rằng cường độ sóng tỉ lệ với bình phương của biên độ sóng. Tại vị trí mà biên độ sóng giảm còn một nửa so với nguồn phát thì cường độ sóng tại đó thay đổi như thế nào so với tại nguồn

 

Xem lời giải

II. LIÊN HỆ GIỮA SÓNG VÀ DAO ĐỘNG CỦA ĐIỂM

Câu hỏi 4: Mô tả chuyển động của phần tử số 0 trên Hình 1.4 trong thời gian từ t = 0  t=T. Từ đó, chỉ ra mối liên hệ giữa khoảng thời gian T biểu diễn trong Hình 1.4 với chu kì dao động của phần tử số 0 và với chu kì sóng trên dây.

Mô tả chuyển động của phần tử số 0 trên Hình 1.4 trong thời gian từ t = 0  t=T. Từ đó, chỉ ra mối liên hệ giữa khoảng thời gian T biểu diễn trong Hình 1.4 với chu kì dao động của phần tử...

Xem lời giải

Câu hỏi 5: Hãy chỉ ra hướng chuyển động của phần tử số 6 ở thời điểm $\frac{T}{4}$, phần tử số 12 ở thời điểm $\frac{5T}{4}$ , phần tử số 18 ở thời điểm $\frac{6T}{4}$ và so sánh với hướng truyền sóng. Phân biệt phương dao động với phương truyền sóng. Từ đó, phân biệt tốc độ của phần tử môi trường đang dao động với tốc độ sóng.

Xem lời giải

III. MỘT SỐ TÍNH CHẤT ĐƠN GIẢN CỦA ÂM THANH VÀ ÁNH SÁNG

1. Sự phản xạ và khúc xạ sóng

Vận dụng 1: Hãy giải thích vì sao về đêm và sáng sớm, ta có thể nghe rõ tiếng chuông chùa hoặc chuông nhà thờ từ rất xa.

Xem lời giải

Xem thêm các bài Giải vật lí 11 cánh diều, hay khác:

Xem thêm các bài Giải vật lí 11 cánh diều được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 11 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 11 | Để học tốt Lớp 11 | Giải bài tập Lớp 11

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 11, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 11 giúp bạn học tốt hơn.