Soạn bài: Cụm động từ

A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM

1. Cụm động từ là gì?

1.1. Các từ ngữ in đậm trong câu sau bổ sung ý nghĩa cho từ nào?
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người.

(Em bé thông minh)

Trả lời:

• Các từ ngữ in đậm là phụ ngữ của các động từ chính: đi, ra
• đã, nhiều nơi bổ sung ý nghĩa cho động từ đi
• cũng, những câu đố oái oăm để hỏi mọi người bổ sung ý nghĩa cho động từ ra

1.2. Thử lược bỏ các từ ngữ in đậm nói trên rồi rút ra nhận xét về vai trò của chúng.
Nếu ta lược bỏ các từ in đậm thì câu còn lại là: Viên quan ấy đi đến đâu quan ra.
==> Như vậy ta không thể lược bỏ các từ in đậm trong câu. Vì thiếu chúng câu văn trở nên tối nghĩa, khó hiểu.  Như vậy, các từ ngữ bổ sung ý nghĩa cho động từ có một vai trò quan trọng, giúp biểu đạt trọn vẹn ý nghĩa.
1.3. Tìm một cụm động từ. Đặt câu với cụm động từ ấy rồi rút ra nhận xét về hoạt động trong câu của cụm động từ so với một động từ.

• Ví dụ cụm động từ “đang ăn cơm”
• Đặt câu: Tôi đang ăn cơm thì anh ấy đến chơi.
• Nhận xét: Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ, cụ thể và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ.

2. Cấu tạo của cụm động từ

2.1. Vẽ mô hình cấu tạo cụm động từ trong các câu ở phần 1

3. Ghi nhớ

• Cụm động từ là loại tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.
• Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.
• Mô hình cụm động từ

• Trong cụm động từ:
• Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hành động, ...
• Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương tiện và cách thức hành động, ..