A. Hoạt động khởi động
1. Quan sát hình 31.1a, b để trả lời các câu hỏi sau
- Tại sao miếng gỗ và ô tô vẫn đứng yên mặc dù có lực đẩy?
- Lực cân bằng với lực đẩy là lực có phương và chiều thế nào?
Xem lời giải
2. Quan sát hình 31.2a, b để trả lời các câu hỏi sau
- Các bánh xe ở các vali có tác dụng gì?
- Tại sao lúc trước phải cần ba người đẩy thùng hàng mà lúc sau chỉ cần một người cũng đẩy được thùng hàng đó?
Xem lời giải
3. Quan sát hình 31.3a, b để trả lời các câu hỏi sau:
- Tại sao đế dép, lốp mô tô. lốp xe đạp phải khía ở mặt cao su?
- Tạn sao sau một thời gian sử dụng dép, lốp xe đều bị mòn đi?
Xem lời giải
B. Hoạt động hình thành kiến thức
2. Trả lời câu hỏi
- Khi nào xuất hiện lực ma sát ?
- Lực ma sát có đặc điểm gì?
- Chỉ ra loại lực ma sát xuất hiện ở các hình 31.1 và 31.2
Xem lời giải
Trời đời sống và kĩ thuật, lực ma sát có lợi hay có hại?
1. Giải thích các hiện tượng sau và cho biết trong các hiện tượng này mà sát có ích hay có hại:
a) Khi đi tren sàn đá hoa mới lau ướt dễ bị ngã.
b) Bảng trơn thì viết phấn không rõ chữ.
c) Sau khi ta búng hòn bi trên sàn, hòn bi lăn chậm dần rồi dừng lại.
d) Ô tô đi vào chỗ bùng lầy, có khi bánh quay tít mà xe vẫn không lên được.
e) Hàng hóa có thể đứng yên trên băng chuyền khi băng chuyền đang chạy.
Xem lời giải
2. Tìm biện pháp làm giảm lực ma sát khi nó có hại.
Xem lời giải
C. Hoạt động luyện tập
1. Thi trả lời nhanh, đúng theo hướng dẫn chủa thầy (cô) giáo.
- Tìm ba ví dụ về mỗi loại lực ma sát.
- Chỉ rõ ở mỗi ví dụ lực ma sát có lợi hay có hại.
- Nếu biện pháp giảm lực ma sát khi có hại và tăng ma sát khi nó có lợi.
Xem lời giải
2. Quan sát các hình 31.5 a, b, c, d, gọi tên loại lực ma sát, chỉ rõ ma sát có lợi hay có hại.
Xem lời giải
3. Sự khác nhau cơ bản giữa trục bánh xe bò ngày xưa (hình 31.6a) và trục bánh xe đạp, xe máy, ô tô bây giờ là ở chỗ trục bánh xe bò không có ổ bi. Con người đã phải mất hàng chục thế kỷ mới tạo nên sự khác biệt nhau đó. Ổ bi có tác dụng gì (hình 31.6b)? Tại sao việc phát minh ra ổ bi có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển khoa học công nghệ?
Xem lời giải
D. Hoạt động vận dụng
1. Quan sát các đồ vật trong nhà, trả lời các câu hỏi sau:
- Tại sao mặt sàn nhà tắm được lát bằng loại gạch men khác mặt sàn phòng ăn, phòng ngủ?
- Tại sao cán dao, kéo, chổi không nhẵn bóng?
- Tại sao ba của em thường tra dầu mỡ vào các ổ trục xe đạp, ổ khóa, bản lề cửa và đi thay dầu xe máy định kỳ?
Xem lời giải
E. Hoạt động tìm tòi mở rộng
Em hãy tìm hiểu:
1. Con cá bơi trong nước, máy bay bay trên trời có chịu tác dụng của lực ma sát không? Nếu có thì đó là loại lực ma sát nào?
Xem lời giải
2. Tìm hiểu xem tại sao một số loài động vật sống gần bùn (trạch, lươn, ca trê...) lại có da trơn?
Xem lời giải
3. Bao khớp ở các khớp xương của người có tác dụng gì?