1. Ghi nhớ
- Để thể hiện quan hệ nguyên nhân – kết quả giữa hai vế câu ghép, ta có thể nối chúng bằng:
- Một quan hệ từ: vì, bởi vì, nên, cho nên.
- Hoặc một cặp quan hệ từ: vì…nên…; bởi vì… cho nên…; tại vì…cho nên…; do…mà…; nhờ… mà…
2. Luyện tập
1. Tìm các vế câu chỉ nguyên nhân, chỉ kết quả và quan hệ từ, cặp quan hệ từ nối các vế câu này trong những ví dụ sau :
a. Bởi chưng bác mẹ tôi nghèo
Cho nên tôi phải băm bèo, thái khoai.
CA DAO
b. Vì nhà nghèo quá, chú phải bỏ học.
TRINH ĐƯỜNG
c. Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được. Vàng cũng quý vì nó rất đắt và hiếm.
TRINH MẠNH
Trả lời:
a.
- Bởi chưng bác mẹ tôi nghèo => Vế chỉ nguyên nhân
- Cho nên tôi phải băm bèo, thái khoai => Vế chỉ kết quả
- Cặp quan hệ từ: bởi vì… cho nên
b.
- Vì nhà nghèo quá => Vế chỉ nguyên nhân
- chú phải bỏ học. => Vế chỉ kết quả
- Quan hệ từ: Vì
c.
- Lúa gạo quý vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được. Vàng cũng quý vì nó rất đắt và hiếm.
- Lúa gạo quý khoai => Vế chỉ kết quả
- vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được nghèo => Vế chỉ nguyên nhân
- Vàng cũng quý => Vế chỉ kết quả
- vì nó rất đắt và hiếm => Vế chỉ nguyên nhân
- Quan hệ từ: Vì
2. Từ một câu ghép đã dẫn ở bài tập 1, hãy tạo ra một câu ghép mới bằng cách thay đổi vị trí của các vế câu (có thể thêm bớt từ nếu thấy cần thiết).
Trả lời:
- a. Tôi phải băm bèo, thái khoai vì bác mẹ tôi nghèo.
- b. Chú phải bỏ học bởi vì nhà chú nghèo quá.
- c. Do ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được nên lúa gạo rất quý. Vàng rất đắt và hiếm nên nó cũng rất quý
3. Chọn quan hệ từ trong ngoặc đơn thích hợp với mỗi chỗ trống. Giải thích vì sao em chọn quan hệ từ ấy.
a. ... thời tiết thuận nên lúa tốt.
b .... thời tiết không thuận nên lúa xấu.
(tại, nhờ)
Trả lời:
a. Vì thời tiết thuận nên lúa tốt.
b. Tại thời tiết không thuận nên lúa xấu.
4. Thêm vào chỗ trống một vế câu thích hợp để tạo thành câu ghép chỉ nguyên nhân - kết quả :
a. Vì bạn Dũng không thuộc bài ...
b. Do nó chủ quan ...
c. ... nên Bích Vân đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Trả lời:
a. Vì bạn Dũng không thuộc bài nên bạn bị điểm kém.
b. Do nó chủ quan nên nó thất bại
c. Do các bạn trong lớp giúp đỡ nên Bích Vân đã có nhiều tiến bộ trong học tập.