Protein là đại phân tử hữu cơ quan trọng đối với sự sống, chiếm tới 50% khối lượng khô của hầu hết các tế bào. Vậy protein có cấu trúc và chức năng như thế nào?
A. Lý thuyết
I. Cấu trúc của protein
- Protein cấu tạo theo nguyên tắc đa phân với các đơn phân là axit amin.
- có khoảng 20 loại axit amin
- Các protein khác nhau về số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp các axit amin
1.Cấu trúc bậc 1
- Các axit amin liên kết với nhau bằng liên kết peptit tạo nên chuỗi polipeptit.
- Cấu trúc bậc 1 chính là trình tự sắp xếp đặc thù của các axit amin trong chuỗi polipeptit.
2. Cấu trúc bậc 2
- Chuỗi polipeptit co xoắn và gấp nếp tạo nên cấu trúc bậc 2.
3. Cấu trúc bậc 3 và bậc 4
- Cấu trúc bậc 3: chuỗi polipeptit bậc 2 tiếp tục co xoắn tạo cấu trúc không gian 3 chiều
- Cấu trúc bậc 4: 1 vài chuỗi polipeptit bậc 3 liên kết với nhau.
- Không gian 3 chiều của chuỗi polipeptit tạo nên chức năng sinh học của protein.
=> Mất không gian 3 chiều => hiện tượng biến tính của protein
II. Chức năng của protein
- cấu tạo nên tế bào và cơ thể
- dự trữ các axit amin
- vận chuyển các chất
- bảo vệ cơ thể
- thu nhận thông tin
- xúc tác cho các phản ứng sinh học
B. Bài tập & Lời giải
Câu 1: Nếu cấu trúc bậc 1 của protein bị thay đổi, ví dụ axit amin này bằng axit amin khác thì chức năng của protein có bị thay đổi khoonng? Giải thích.
Xem lời giải
Câu 2: Nêu một vài loại prôtêin trong tế bào người và cho biết các chức năng của chúng.
Xem lời giải
Câu 3: Tơ nhện, tơ tằm, sừng trâu, tóc, thịt gà và thịt lợn đều được cấu tạo từ prôtêin nhưng chúng khác nhau về rất nhiều đặc tính. Dựa vào kiến thức trong bài, em hãy cho biết sự khác nhau đó là do đâu?