Giải bài 40 vật lí 9: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là gì ? Để trả lời câu hỏi này, ConKec xin chia sẻ bài Hiện tượng khúc xạ ánh sáng thuộc chương trình SGK lớp 9.

Nội dung bài viết gồm 2 phần:

  • Lý thuyết
  • Hướng dẫn giải bài tập SGK  

A. LÝ THUYẾT 

I. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

  • Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.
  • Một vài khái niệm

Giải bài 40: HIện tượng khúc xạ ánh sáng - sgk Vật lí 9 trang 108-110

    • I là điểm tới, SI là tia tới
    • IK là tia khúc xạ
    • Đường NN' vuông góc với mặt phân cách là pháp tuyến tại điểm tới
    • $\widehat{SIN}$ là góc tới, kí hiệu là i
    • $\widehat{KIN'}$ là góc khúc xạ, kí hiệu là r
    • Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN' là mặt phẳng tới 

II. Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí 

  • Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước, góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.
  • Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí, góc khúc xạ lớn hơn góc tới.

Bài tập & Lời giải

Hướng dẫn trả lời các câu hỏi giữa bài

Trang 109 Sgk Vật lí lớp 9

Bố trí thí nghiệm như Hình 40.2

Trả lời câu hỏi C1,C2 bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng - sgk Vật lí 9 trang 109

Nhúng thẳng đứng một phần của miếng gỗ phẳng vào trong nước. Chiếu tia sáng là là trên mặt miếng gỗ tới mặt phân cách PI tại điểm tới I.

C1. Hãy cho biết tia khúc xạ có nằm trong mặt phẳng tới không.

Góc tới và góc khúc xạ, góc nào lớn hơn ?

C2. Hãy đề xuất phương án thí nghiệm để kiểm tra xem những nhận xét trên có còn đúng khi thay đổi góc tới hay không.

Xem lời giải

Trang 109 Sgk Vật lí lớp 9 

Hãy thể hiện kết luận trên bằng hình vẽ 

Xem lời giải

Trang 109 Sgk Vật lí lớp 9 

Kết luận trên có còn đúng trong trường hợp tia sáng truyền từ nước sang không khí hay không ? Đề xuất một phương án thí nghiệm để kiểm tra dự đoán đó.

Xem lời giải

Trang 110 Sgk Vật lí lớp 9

Trả lời câu hỏi C5,C6 bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng - sgk Vật lí 9 trang 110

Có thể dùng phương pháp che khuất sau đây để vẽ đường truyền của tia sáng từ nước sang không khí.

a) Bố trí thí nghiệm như hình 40.3, trong đó A và B là vị trí cắm hai đinh ghim trên phần miếng gỗ nhúng trong nước.

b) Tìm vị trí đặt mắt để thấy đinh ghim B che khuất đinh ghim A. Đưa đinh ghim C tới vị trí sao cho nó che khuất đồng thời cả A và B (đinh ghim C không được vẽ trên hình 40.3)

C5. Chứng minh rằng: Đường nối các vị trí của ba đinh ghim A,B,C là đường truyền của tia sáng từ đinh ghim A tới mắt

C6. Nhận xét đường truyền của tia sáng, chỉ ra điểm tới, tia tới, tia khúc xạ, vẽ pháp tuyến tại điểm tới. So sánh độ lớn góc khúc xạ và góc tới

Xem lời giải

Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài

Câu 7: Trang 110 Sgk Vật lí lớp 9 

Phân biệt các hiện tượng khúc xạ ánh sáng và phản xạ ánh sáng

Xem lời giải

Câu 8: Trang 110 Sgk Vật lí lớp 9 

Giải thích hiện tượng nêu ra ở đầu bài:" Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên, ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa. Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nước vào bát, liệu có nhìn thấy đầu dưới của đũa hay không ? "

Xem lời giải

Xem thêm các bài Giải sgk vật lí 9, hay khác:

Xem thêm các bài Giải sgk vật lí 9 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 9 giúp bạn học tốt hơn.

CHƯƠNG 1: ĐIỆN HỌC

CHƯƠNG 2: ĐIỆN TỪ HỌC

Lớp 9 | Để học tốt Lớp 9 | Giải bài tập Lớp 9

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 9, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 9 giúp bạn học tốt hơn.