Bài 4: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác

Phong trào đấu tranh của công nhân vào nửa đầu thế kỉ XIX có những bước tiến mới. Trên cơ sở phong trào công nhân chủ nghĩa Mác ra đời với “ Tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản” có ý nghĩa rất quan trọng. Và sau đây mời các bạn cùng đến với bài học “phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác”.

A. Kiến thức trọng tâm

I. Phong trào công nhân nửa đầu thế kỉ XIX

1. Phong trào đập phá máy móc và bãi công.

* Nguyên nhân: Công nghiệp phát triển , giai cấp tư sản thu nhiều lợi nhuận, công nhân làm việc 14,16 giờ/ ngày,điều kiện ăn ở tồi tàn  ,đàn bà trẻ em cũng làm việc nặng nhọc lương thấp =>Do sự bóc lột nặng nề của giai cấp tư sản.

* Hình thức đấu tranh: Đập phá máy móc, đốt công xưởng và tiến bộ hơn, họ bãi công đòi tăng lương giảm giờ làm, đoàn kết thành công đoàn.

2. Phong trào công nhân trong những năm 1830 – 1840

  • Từ những năm 30 – 40 của thế kỉ XIX, giai cấp công nhân đã lớn mạnh, tiến hành đấu tranh chính trị, trực tiếp chống lại giai cấp tư sản.
  • Các cuộc đấu tranh tiêu biểu:

Năm

Nơi diễn ra

Lực lượng đấu tranh

Hình thức đấu tranh

Mục tiêu đấu tranh

1831 – 1834

Li – ông (Pháp)

Công nhân dệt

Khởi nghĩa vũ trang

- Đòi thiết lập chế độ cộng hòa

- Tăng lương, giảm giờ làm

1844

Sơ – lê – din (Đức)

Công nhân dệt

Khởi nghĩa vũ trang

- Chống sự hà khắc của chủ xưởng và điều kiện lao động tồi tệ

1839 đến 1847

Anh

Công nhân và các tầng lớp lao động khác

Mít tinh, biểu tình có tổ chức

- Đòi quyền phổ thông bầu cử

- Tăng lương, giảm giờ làm

Nhận xét

Chủ yếu là công nhân

Đấu tranh quyết liệt

- Đấu tranh kinh tế + chính trị

- Đấu tranh chính trị rõ nét.

* Ý nghĩa: Đánh dấu sự trưởng thành của phong trào công nhân, tạo tiền đề cho sự ra đời của lí luận cách mạng.

II. Sự ra đời của chủ nghĩa Mác

1. Các Mác và Enghen

  • Các Mác sinh tại Đức , năm 1843 sang Pa ri  tham gia phong trào CM Pháp.
  • F. Ang ghen sinh tại Đức  năm 1820  sang Anh  viết Tình cảnh giai cấp  công nhân Anh.
  • Hai ông quyết tâm chống giai cấp tư sản giải phóng công nhân.

2. Đồng minh  những người Cộng sản và Tuyên ngôn của đảng cộng sản (2/1848)

* Ra đời trong hòan cảnh: chủ nghĩa tư bản phát triển ,  giai cấp vô sản  bị bóc lột , cuộc đấu tranh của vô sản  bị thất bại , yêu cầu cấp thiết phải có một lý luận khoa học.

* Nội dung:

  • Lời mở đầu : mục đích và nguyện vọng của người  cộng sản .
  • Quy luật phát triển của xã hội lòai ngưới là  sự thắng lợi của chủ nghĩa xã hội  :
  • GCVS là lực lượng lật đổ  chế độ tư bản  và xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa
  • Vô sản tất cả các nước đoàn kết lại.

* Ý nghĩa:

  • Đây  là văn kiện quan trọng nhất của chủ nghĩa xã hội  khoa học .
  • Đánh dấu sự ra đời cả chủ nghĩa.

3. Phong trào công nhân từ năm 1848 đến năm 1870. Quốc tế thứ nhất.

a. Hoàn cảnh :

  • Công nhân cũng đã đoàn kết và trưởng thành trong đấu tranh .
  • 23-6-1848 công nhân và nhân dân lao động Pa ri khởi nghĩa , bị đàn áp
  • Đức : công nhân và thợ thủ công  nổi dậy chống phong kiến .

b. Quốc tế thứ nhất:

* Sự thành lập: 28-9-1864 Hội Liên Hiệp Lao động  Quốc tế – Quốc tế thứ nhất  thành lập tại Luân Đôn , Mác được cử vào ban lãnh đạo .

* Hoạt động từ 1864-1870:

  • Quốc Tế thứ nhất  truyền bá học thuyết Mác
  • Quốc Tế thứ nhất  là trung tâm đòan kết , tổ chức lãnh đạo phong trào công nhân quốc tế  đấu tranh giành thắng lợi  1864- 1870 .

* Vai trò của Mác :

  • Chuẩn bị tổ chức ,văn kiện ,  lãnh đạo đại hội , lập Quốc Tế thứ nhất .
  • Đứng đầu ban lãnh đạo , đưa quốc tế I  chống tư tưởng sai lệch thông qua nghị quyết đúng đắn .

* Vai trò của Quốc Tế thứ nhất:

  • Truyền  bá học thuyết Mác .
  • Đấu tranh chống tư tưởng sai lệch
  • Thúc đẩy phong trào công nhân phát triển .

B. Bài tập & Lời giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC

Câu 1: Vì sao giới chủ lại thích sử dụng lao động trẻ em?

Xem lời giải

Câu 2: Vì sao trong cuộc đấu tranh chống tư sản, công nhân lại đập phá máy móc?

Xem lời giải

Câu 3: Trình bày các sự kiện chủ yếu về phong trào công nhân  trong những năm 1830 – 1840?

Xem lời giải

Câu 4: Nêu điểm giống nhau trong tư tưởng Các Mác và Ăng – ghen?

Xem lời giải

Câu 5: “Tuyên ngôn của Đảng Cộng Sản” ra đời trong hoàn cảnh nào? Nội dung chủ yếu của nó?

Xem lời giải

Câu 6: Phong trào công nhân từ sau cách mạng 1848 – 1849 đến năm 1870 có nét gì nổi bật?

Xem lời giải

Câu 7: Nêu vai trò của C. Mác trong việc thành lập Quốc tế thứ nhất?

Xem lời giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC

Câu 1: Trình bày đôi nét về tiểu sử ( hoặc giới hạn ở công lao, tình bạn) của C.Mác và Ph. Ăng ghen?

Xem lời giải

Câu 2: Trình bày vai trò của Quốc tế thứ nhất đối với phong trào công nhân quốc tế?

Xem lời giải

Xem thêm các bài Giải sgk lịch sử 8, hay khác:

Xem thêm các bài Giải sgk lịch sử 8 được biên soạn cho Học kì 1 & Học kì 2 theo mẫu chuẩn của Bộ Giáo dục theo sát chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.

PHẦN MỘT: LỊCH SỬ THẾ GIỚI.

Lịch sử thế giới cận đại

Lịch sử thế giới hiện đại

PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1858 ĐẾN NĂM 1918

Chương 1: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến cuối thế kỉ XIX

Chương 2: Xã hội Việt Nam từ năm 1897 đến năm 1918

Xem Thêm

Lớp 8 | Để học tốt Lớp 8 | Giải bài tập Lớp 8

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 8, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 8 giúp bạn học tốt hơn.