Bài 27: Qúa trình dựng nước và giữ nước sgk lịch sử 10 Trang 133

Từ buổi đầu dựng nước cho đến giữa thế kỷ XIX, dân tộc Việt Nam đã trải qua một quá trình lao động, chiến đấu đầy hi sinh gian khổ, song cũng hết sức anh dũng, kiên cường. Để khái quát lại các thời kỳ xây dựng phát triển đất nước và công cuộc bảo vệ Tổ quốc, chúng ta cùng học bài “Qúa trình dựng nước và giữ nước”.

A. Kiến thức trọng tâm

I. Các thời kì xây dựng và phát triển đất nước

Thời kì

Chính trị

Kinh tế

Văn hóa

Xã hội

Thời kỳ dựng nước đầu tiên

 

Các quốc gia cổ đại được hình thành trên đất nước Việt Nam.

Nhà nước quân chủ sơ khai.

Nông nghiệp trồng lúa nước là chủ yếu.

Thủ công nghiệp, buôn bán bổ trợ

Đời sống văn hoá phong phú, đa dạng

 

Quan hệ vua tôi gần gũi, hòa dịu

Nước Đại Việt phong kiến độc lập (X-XV)

 

Bộ máy nhà nước đến thế kỉ XV hoàn chỉnh từ trung ương đến địa phương

 

Nông nghiệp được nhà nước quan tâm.

Thủ công nghiệp,thương nghiệp đều phát triển.

 

Văn hoá đạt được nhiều thành tựu, mang đậm tính dân tộc

Quan hệ xã hội chưa phát triển thành mâu thuẫn đối kháng

Đất nước bị chia cắt (cuối thế kỉ XVII-cuối thế kỉ XVIII)

 

Đất nước chia cắt thành hai đàng: Đàng trong và Đàng ngoài, hai chính quyền riêng.

 

Từ thế kỉ XVII kinh tế được phục hồi.

+ Nông nhgiệp được phục hồi đặc biệt là Đàng trong.

+ Kinh tế hàng hoá phát triển tạo cơ sở cho sự hưng khởi của các đô thị.

Văn hoá tiếp tục phát triển.

Văn hoá dân gian được hình thành và phát triển mạnh mẽ

 

Thế kỉ XVIII chế độ phong kiến ở hai Đàng khủng hoảng => Phong trào nông dân bùng nổ, tiêu biểu là phong trào nông dân Tây Sơn.

Nửa đầu thế kỷ XIX

Xây dựng chính quyền quân chủ chuyên chế cao độ.

 

Nhà nước có chính sách trọng nông ức thương -> hạn chế sự phát triển kinh tế

Tuy có những yếu tố lạc hậu nhưng vẫn đạt được một số thành tựu

Mâu thuẫn xã hội gay gắt => Phong trào đấu tranh liên tục bùng nổ.

II.Công cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc.

  • Cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta trong thời kì Bắc thuộc

Tên khởi nghĩa

Thời gian (năm)

Kết quả

Hai Bà Trưng

40 - 42

Giành quyền tự chủ trong một thời gian.

Lí Bí

542

Giành quyền tự chủ trong một thời gian

Khúc Thừa Dụ

905

Giành lại quyền tự chủ.

Ngô Quyền

938

Kết thúc hơn nghìn năm Bắc thuộc

  • Cuộc kháng chiến và khởi nghĩa trong thời kì phong kiến độc lập

Cuộc khởi nghĩa

Vương triều

Lãnh đạo

Thời gian

Kết quả

Kháng chiến chống Tống lần 1

Tiền Lê

Lê Hoàn

981

Giữ vững độc lập cho đất nước

Kháng chiến chống Tống lần 2

Lý Thường Kiệt

1075 – 1077

Giữ vững độc lập cho đất nước

Kháng chiến chống Mông – Nguyên (3 lần)

Trần

Vua quan nhà Trần (Đặc biệt là Trần Quốc Tuấn).

1258, 1285,

1287 - 1288

Giữa độc lập cho đất nước

Kháng chiến chống quân Minh

Hồ

Hồ Qúy Ly

1407

Thất bại

Khởi nghĩa Lam Sơn chống quân Minh

Lê Lợi

1418 – 1428

Giành độc lập cho đất nước

Kháng chiến chống quân Xiêm

Tây Sơn

Nguyễn Huệ

1785

Giữ vững độc lập cho đất nước

Kháng chiến chống quân Thanh

Tây Sơn

Nguyễn Huệ

1789

Giữ vững độc lập cho đất nước.

B. Bài tập & Lời giải

Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài

Câu 1: Trang 135 – sgk lịch sử 10

Nêu một vài thành tựu tiêu biểu thời dựng nước?

Xem lời giải

Câu 2: Trang 135 – sgk lịch sử 10

Nhà nước phong kiến Đại Việt được hoàn chỉnh vào thời nào? Vẽ sơ đồ nhà nước đó?

Xem lời giải

Câu 3: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Hãy trình bày một cuộc kháng chiến tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỉ XIX?

Xem lời giải

Câu 4: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Nêu tên và sự nghiệp một số anh hùng dân tộc trong sự nghiệp giữ nước?

Xem lời giải

Hướng dẫn trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Thống kê các triều đại trong lịch sử dân tộc từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX?

Xem lời giải

Câu 2: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Vẽ sơ đồ nhà nước thời Nguyễn?

Xem lời giải

Câu 3: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Thống kê các thành tựu văn học, nghệ thuật qua các thời kì mà em biết?

Xem lời giải

Câu 4: Trang 136 – sgk lịch sử 10

Thống kê các cuộc kháng chiến trong lịch sử dân tộc theo trình tự niên đại, vương triều, người lãnh đạo và kết quả?

Xem lời giải

Xem thêm các bài Lịch sử 10, hay khác:

Để học tốt Lịch sử 10, loạt bài giải bài tập Lịch sử 10 đầy đủ kiến thức, lý thuyết và bài tập được biên soạn bám sát theo nội dung sách giáo khoa Lớp 10.

PHẦN MỘT: LỊCH SỬ THẾ GIỚI THỜI NGUYÊN THỦY, CỔ ĐẠI VÀ TRUNG ĐẠI

PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NGUỒN GỐC ĐỀN GIỮA THẾ KỈ XIX

PHẦN BA: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI

Lớp 10 | Để học tốt Lớp 10 | Giải bài tập Lớp 10

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 10, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 10 - Kết nối tri thức

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập