Bài 26: Đất. Các nhân tố hình thành đất

A. Kiến thức trọng tâm

1. Lớp đất trên bề mặt các lục địa

• Đất là lớp vật chất mỏng, vụn bở, bao phủ trên bề mặt các lục địa, được đặc trưng bởi độ phì.
• Mẫu đất gồm có nhiều tầng khác nhau
• Trên cùng là tầng chứ mùn ( mỏng, màu xám)
• Giữa là tầng tích tụ sét, sỏi….(dày, màu vàng đỏ)
• Dưới cùng là đá mẹ ( xuống sâu, màu tùy loại đá).

2. Thành phần và đặc điểm của thổ nhưỡng

• Khoáng: có tỉ lệ lớn ( 90 – 95%), các hạt màu loang lổ ( do đá gốc tạo ra hoặc do bồi tụ, lắng lại).
• Hữu cơ: Tỉ lệ nhỏ, chủ yếu ở tầng trên, màu xám hoặc đen ( sinh vật phân hủy -> chất mùn cho cây).
• Nước và không khí trong các khe hổng của đất.
• Đất có tính chất quan trọng là độ phì. Độ phì là khả năng cung cấp cho thực vật nước, các chất dinh dưỡng và các yếu tố khác như nhiệt độ, không khí, để thực vật sinh trưởng và phát triển.

3. Các nhân tố hình thành đất

• Đá mẹ: Sinh ra thành phần khoáng trong đất.
• Sinh vật: Sinh ra thành phần hữu cơ.
• Khí hậu: Gây thuận lợi hoặc khó khăn cho quá trình phân giải chất khoáng và hữu cơ trong đất.
• Ngoài ra, sự hình thành đất còn chịu ảnh hưởng của địa hình và thời gian.