Bài 21: Những biến đổi của nhà nước phong kiến trong các thế kỉ XVI – XVIII

Cuộc khủng hoảng chính trị ở đầu thế kỉ XVI đã làm sụp đổ triều Lê Sơ. Nhà Mạc ra đời chưa được bao lâu thì xảy ra cuộc chiến tranh Nam – Bắc triều và tiếp đó là chiến tranh Trịnh – Nguyễn. Hai chính quyền ở Đàng Ngoài và Đàng Trong được hình thành, tồn tại cho đến cuối thể kỉ XVIII.

A. Kiến thức trọng tâm

1. Sự sụp đổ của triều Lê Sơ. Nhà Mạc được thành lập

* Nguyên nhân làm nhà Lê sơ suy sụp:

  • Các vua ăn chơi sa đọa.
  • Quan lại, địa chủ chiếm đoạt ruộng đất.
  • Nhân dân đấu tranh ở nhiều nơi
  • Các thế lực phong kiến tranh chấp quyền hành.

* Sự thành lập nhà Mạc:

  • Năm 1527, Mạc Đăng Dung ép vua Lê nhường ngôi, lập ra triều Mạc

* Các chính sách của nhà Mạc:

  • Xây dựng chính quyền theo mô hình của nhà Lê.
  • Tổ chức thi cử tuyển chọn quan lại
  • Giải quyết vấn đề ruộng đất
  • Xây dựng quân đội…
  • Tuy nhiên, nhà Mạc không còn được nhân dân tin tưởng.

2. Đất nước bị chia cắt:

  • Không chấp nhận nhà Mạc, Nguyễn Kim tập hợp lực lượng ở Thanh Hóa (Nam triều) chống lại nhà Mạc (Bắc triều).
  • Đến năm 1592, Bắc triều bị lật đổ. Đất nước thống nhất.

* Chiến tranh Trịnh – Nguyễn:

  • Năm 1545, Nguyễn Kim mất, con rễ là Trịnh Kiểm lên nắm quyền.
  • Nguyễn Hoàng xin vào Thuận Hóa (Huế).
  • Chiến tranh Trịnh – Nguyễn từ năm 1627 – 1672 bất phân thắng bại, nên lấy sông Gianh làm ranh giới: Đàng Ngoài (họ Trịnh) và Đàng Trong (họ Nguyễn)

3. Nhà nước phong kiến ở Đàng Ngoài

  • Đọc thêm sgk

4. Chính quyền ở Đàng Trong

  • Đọc thêm sgk

B. Bài tập & Lời giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC

Câu 1: Nêu nguyên nhân của sự chia cắt đất nước?

Xem lời giải

Câu 2: Nhận xét bộ máy nhà nước thời Lê - Trịnh?

Xem lời giải

Câu 3: Em có nhận định gì về việc làm của chúa Nguyễn Phúc Khoát?

Xem lời giải

Câu 4: Điểm khác biệt của chính quyền Đàng Trong với nhà nước Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài là gì?

Xem lời giải

HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI TẬP

Câu 1: Em hãy cho biết nguyên nhân sụp đổ của triều Lê sơ?

Xem lời giải

Câu 2: Hãy đánh giá vai trò của Vương triều Mạc?

Xem lời giải

Câu 3: Nêu nguyên nhân của các cuộc chiến tranh phong kiến:Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn

Xem lời giải

Câu 4: Vẽ sơ đồ về tổ chức chính quyền ở Đàng Ngoài, Đàng Trong và so sánh, nhận xét

Xem lời giải

Xem thêm các bài Lịch sử 10, hay khác:

Để học tốt Lịch sử 10, loạt bài giải bài tập Lịch sử 10 đầy đủ kiến thức, lý thuyết và bài tập được biên soạn bám sát theo nội dung sách giáo khoa Lớp 10.

PHẦN MỘT: LỊCH SỬ THẾ GIỚI THỜI NGUYÊN THỦY, CỔ ĐẠI VÀ TRUNG ĐẠI

PHẦN HAI: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NGUỒN GỐC ĐỀN GIỮA THẾ KỈ XIX

PHẦN BA: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI

Lớp 10 | Để học tốt Lớp 10 | Giải bài tập Lớp 10

Giải bài tập SGK, SBT, VBT và Trắc nghiệm các môn học Lớp 10, dưới đây là mục lục các bài giải bài tập sách giáo khoa và Đề thi chi tiết với câu hỏi bài tập, đề kiểm tra 15 phút, 45 phút (1 tiết), đề thi học kì 1 và 2 (đề kiểm tra học kì 1 và 2) các môn trong chương trình Lớp 10 giúp bạn học tốt hơn.

Lớp 10 - Kết nối tri thức

Giải sách giáo khoa

Giải sách bài tập